Sevgi PİLGİ
Sanayide doktoralı araştırmacı istihdamının teşvik edilmesi ve üniversite/araştırma altyapısı – sanayi işbirliğinin geliştirilmesini amaçlayan 2244 Sanayi Doktora Programı, doktora eğitimi vermek üzere yurt içinde eğitim veren devlet veya vakıf yükseköğretim kurumları, Ar-Ge veya özel sektör kuruluşları veya teknoparklar bünyesinde Türkiye’de yerleşik sermaye şirketleri veya TÜBİTAK tarafından desteklenen özel sektör kuruluşlarıyla birlikte projelerin her türlü işlem ve yükümlülüklerini kapsamaktadır.
SANAYİYE DAHA NİTELİKLİ DOKTORA ÖĞRENCİSİ
Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından yürütülen 2244 Sanayi Doktora Programı kapsamında bursiyerlere doktora eğitimleri boyunca TÜBİTAK ve Özel Sektör Kuruluşu tarafından burs verildi.
TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) Başkan Yardımcısı Dr. Hasan Selçuk Selek, 147 başvurudan, 33 farklı üniversitenin, 77 farklı sanayi kuruluşuyla yaptığı 120 işbirliği projesinin desteklenmesine karar verildiğini söyledi. Selek, “Bu projeler neticesinde sanayimizin ihtiyaçları doğrultusunda 517 doktora öğrencisinin yetiştirilmesi karara bağlandı. Programın ikinci çağrısına 2019 yılında (14 Ekim-31 Aralık 2019) çıkılmıştır. Bu çağrı kapsamında 330 başvuru yapılmış olup 47 farklı üniversitenin, 147 farklı sanayi kuruluşuyla yaptığı 188 işbirliği projesinin desteklenmesine karar verilmiştir. Bu projeler neticesinde sanayimizin ihtiyaçları doğrultusunda 645 doktora öğrencisinin desteklenmesi planlanmıştır” ifadelerine yer verdi.
12 PROJEYE DESTEK
Programın 25 Mart 2022’de başvuruya açılmasından 28 Eylül 2023 tarihine kadar 20 proje başvurusunun alındığını ve 12 projenin destek almaya hak kazandığını söyleyen Selek, proje hakkında şu bilgileri verdi: “2022 yılında yapılan 5 başvurudan 4’ünün desteklenmesine karar verilmiştir. Söz konusu 4 proje, 14 bursiyerin desteklenmesini taahhüt etmektedir. 2023 yılı içerisinde yapılan 12 başvurudan 8’inin desteklenmesine karar verilmiştir. Söz konusu 8 projede 25 bursiyerin desteklenmesi taahhüt edilmiştir. Yeniden süreli çağrıya geçiş yapılan programda 29 Eylül 2023- 15 Aralık 2023 tarihlerinde 2023/2. dönemi çağrısı açılmıştır. Çağrı sonunda 19 onaylı başvuru, 134 onaysız başvuru alınmıştır. Yapılan bilimsel değerlendirme sonucunda 18 başvuru destek almaya hak kazanmıştır. Projeler kapsamında desteklenmesi taahhüt edilen bursiyer sayısı 61’dir. Hâlihazırda 237 proje yürürlüktedir. Yürürlükte olan projelerde toplam 497 bursiyer görev almaktadır. Bunlardan 47 bursiyerimiz doktoradan mezun olup projeye taraf özel sektör kuruluşlarında istihdam aşamasına başlamıştır.”
İSTİHDAM DESTEĞİ
Bilim İnsanı Destek Programları Başkanlığı (BİDEB) tarafından yürütülen 2244 Sanayi Doktora Programı kapsamında projelere dahil edilen bursiyerlere doktora eğitimleri boyunca 48 ay/60 ay süresince ödenecek burs tutarlarının yüzde 75’inin TÜBİTAK, yüzde 25’inin özel sektör tarafından karşılandığını hatırlatan Selek, “Bursiyerin doktora mezuniyeti sonrasında projeye taraf özel sektör kuruluşunda devam edeceği istihdam sürecinde TÜBİTAK tarafından özel sektör kuruluşuna aktarılacak istihdam desteği; her araştırmacı için en fazla 36 ay süreyle sağlanmaktadır. Bu destek; üniversite-sanayi işbirliği modelinde istihdam edilen araştırmacılara ödenen ücretin yüzde 40’ı, rekabet öncesi işbirliği modelinde ise verilen ücretin yüzde 60’ı kadardır” dedi.
TÜBİTAK- sanayi iş birliğini kapsayan farklı projelerin de olduğunu söyleyen Selek, “BİDEB, ülkemizin ihtiyaç duyduğu araştırmacıların yetiştirilmesine katkı sağlamak amacıyla ortaokul, lise ve üniversite düzeyinde araştırma proje yarışmaları ve bilim olimpiyatları, lisans, yüksek lisans, doktora öğrenimleri sırasında ve doktora sonrası aşamalarda burs, araştırma desteği, staj imkanı, mentorluk, bilimsel etkinliklere katılma ve bilimsel etkinlik düzenleme desteği gibi 51 farklı burs ve destek programı ile ortaokul sıralarından itibaren her daim öğrencilerin ve araştırmacıların yanında yer almaktadır” cümlelerine yer verdi.
NİTELİKLİ İNSAN KAYNAĞI
Önlisans ve lisans öğrencilerinin, sanayinin bir sorununu çözmeyi hedefleyen projelerinin 2209-B Sanayiye Yönelik Araştırma Projeleri Desteği Programı ile desteklendiğini söyleyen Selek, “Yüksek Lisans öğrenimi gören öğrencilerin sanayiye yönelik hazırladığı projelerini 2210 –D Yurt İçi Sanayiye Yönelik Yüksek Lisans Burs Programı ile desteklenmektedir. 2244 Sanayi Doktora Programı ile sanayinin ihtiyaç duyduğu doktora dereceli nitelikli insan kaynağı yetiştirilmesi ve doktora öğrenimi sonrası sanayide istihdam edilmesine destek sağlanmaktadır. Ülkemiz açısından stratejik öneme sahip araştırma alanlarında yürütülecek projelere katkı sağlamak üzere, alanlarında yaptıkları üst seviye bilimsel ve/veya teknolojik çalışmalar ile temayüz etmiş ve yurt dışında çalışma deneyimi olan nitelikli araştırmacıların yurtdışından Türkiye’ye gelmelerini teşvik etmek amacıyla 2232- A/B Uluslararası Lider/Genç Araştırmacılar Programları yürütülmektedir. Bunun yanında her türlü akademik ve Ar-Ge faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere 2221 Konuk veya Akademik İzinli (Sabbatical) Bilim İnsanı Destekleme Programı yürütülmektedir” ifadelerini kullandı.
ARAŞTIRMAYA TEŞVİK
Araştırmacılara yeni bir bakış açısı kazandırabilme fırsatı sunan 2247 A/D Ulusal Lider/Genç Araştırmacılar Programları kapsamında destek verildiğini hatırlatan Selek, “Lisans düzeyinde örgün öğretim programlarına kayıtlı başarılı öğrencilerin Ar-Ge kültürlerinin oluşturulması, araştırma faaliyetlerine özendirilmesi ve araştırma yapmaya teşvik edilmesi amacıyla 2247-C Stajyer Araştırmacı Burs Programı (STAR) başlatılmıştır. Bu program ile öğrenciler TÜBİTAK tarafından Merkez ve Entitülerde yürütülen ve/veya desteklenen projelerde stajyer olarak yer alma imkânı sağlanmaktadır” dedi. Selek, ayrıca 2022 yılında 1711 Yapay Zekâ Ekosistem çağrıları ile Üniversite Sanayi işbirliğinin yeni bir programla daha desteklendiğini söyledi. Selek son olarak, 1711 Çağrıları kapsamında müşterilerin, yapay zekâ teknolojileri ile çözülebilecek bir ihtiyacının teknoloji geliştirici en az bir KOBİ ve en az bir Üniversite ve/veya Kamu Araştırma Merkezi ile çözümlenecek şekilde konsorsiyumlar kurulması ve projelerinin desteklenmesinin hedeflendiğini ve 2022 yılında açılan ilk çağrıda 10, 2023 yılında açılan 2. çağrıda da 18 projenin desteklendiğini aktardı.