Türkiye ihracatının ilk 10 kentinden biri olan Denizli, yeni dönemde hem ihracatının değerini Teknik Tekstil Merkezi ile artıracak hem de AB’nin Sınırda Karbon Vergisi’ne karşı temiz enerji atağı başlatacak.
Denizli Ticaret Odası Başkanı Uğur Erdoğan, Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci ve Denizli Ticaret Borsası Başkanı İbrahim Tefenlili Denizli’nin gündemini Dünya gazetesine anlattı.
Türkiye’nin ihracatçı ilk 10 kentinden biri olan ve 170 ülkeye ürün satan Denizli’nin ekonomik gücünü yansıtan ayrıntılar…
- Uğur Erdoğan Denizli Ticaret Odası Başkanı
6,3 Milyon Euro’luk Teknik Tekstil Merkezi Denizli’ye Çağ Atlatacak
Denizli’de hem iş insanlarının hem de esnafların pandemiyi kolay atlatması için öncülük ettik. Hem bir yol haritası belirledik, hem de gereken tedbirleri hızlıca aldık. Hem TOBB’a hem siyasi iradeye, süreçle ilgili 170’e yakın bilgilendirme yaptık. En önemlisi nefes kredisi ve can suyu kredisi ile desteklerimizi devam ettirdik. Odamızın bu kredilere katkısı ile üyelerimize 310 milyon TL destek sağladık. Ayrıca nefes kredisi başvurularında biliyorsunuz 2020 yılında 2019’a göre yüzde 25 ciro kaybı olması şartının da kaldırılmasının adımlarını attık. Yine AB ile ilgili girişimlerimiz oldu.
Yüzde 100 Hibe İle Kuruldu
Oda olarak AB projelerine çok önem verdik. 3-4 yıllık emeğin sonucunda TOBB’a bağlı 5 büyük proje içerisinde seçilen 2 projeden biri ile Denizli’de Teknik Tekstile Dönüşüm Merkezi’ni oluşturduk. Amerika, Hindistan, Almanya, İtalya gibi ülkelerdeki Ar-Ge merkezlerini görebileceğimiz bir proje gerçekleştirdik. Yüksek teknolojisi olan, katma değeri yüksek ürünler odağıyla bu merkezi gerçekleştirdik. Denizlimizin ihracatta lokomotif sektörlerinden biri biliyorsunuz ev tekstili. Bu sektörü değerli teknik tekstiller ile taçlandıralım dedik, bu işe girdik. Projemizin tamamını bitirdik. Tüm gücümüzü Denizli Ticaret Odası olarak oraya verdik. AB’den bu projeler kapsamında 6 milyon 300 bin Euro’luk yüzde 100 hibe aldık. Sadece Denizli’ye değil, bölgemize, Türkiye’ye hizmet verebilecek bir Ar-Ge merkezi olacağız.
Bir Ay İçinde Açılışını Yapacağız
Merkezimiz OSB’mizde, firmaların içinde. Bir ay içinde Sanayi Bakanımızla birlikte açılışını yapacağız. Merkezde, özellikle otomobil, denizcilik, medikal sektörüne yönelik tekstil ve kompozit ürünleri üreteceğiz. Aynı zamanda uçak, helikopter, drone, tren, yat, kayık yine itfaiyeciler için alev geciktirici, yüksek ısıya dayanıklı kumaşlar burada üretilecek. Yeni teknoloji medikal sağlık ürünleri elde edilecek. Ultrasonic dikiş makinası ile hava geçirmeyen dikişler yapılabilecek. Çevreye duyarlı olarak sentetik ürünlerin ve pamuk liflerinin susuz ortamda boyamasını sağlayacağız. 12 çeşit farklı sektörde ile yatırımlarımızı gerçekleştireceğiz.
İhracat Kilogram Fiyatı 150 Dolarlarda
Denizli olarak sağlık ve medikalle ilgili tekstil geliştirmeye devam ediyoruz. Ameliyathaneler için tek kullanımlık ürünlerin üretilmesine ağırlık vereceğiz. Yine inşaatlar için beton ile birleştirilen ağırlığı azaltan mimari kaliteyi artıran tekstiller yeni Ar-Ge merkezimizde tasarlanabilecek. Bu tür ürünlerin kilogram ihracat değeri 100-150 dolarlarda. Böylece Denizli’ye çağ atlatacak. Geçen ay Denizli olarak Almanya’daki tekstil fuarına katıldık. 30’a yakın teknik tekstile yakın firmalarımızı fuara götürdük. 100 kişilik ekibimiz ile beraber ürünlerimizi sergiledik, tanıtımımızı yaptık. Hollanda’dan, Almanya’dan önemli isimler bizleri ziyaret etti. Ortak nasıl çalışırız görüşmelerini yaptık. TOGG başta olmak üzere yerli ve milli markalara Denizli’den ürün üretmek istiyoruz. Altyapımız hazır.
Temiz Enerji Ve Su Tasarrufu Testlerini Yapacağız
Teknik Tekstile Dönüşüm Merkezimiz bir Ar-Ge merkezi mantığıyla önemli adımlar atacak. Bunlardan biri de AB’nin uygulayacağı Sınırda Karbon Vergisi. Karbon salımını da azaltacak önemli işler yapacağız. Burada özellikle temiz enerji ekipmanlarımız var. Temiz enerji ve su tasarrufu testleri yapıyoruz. Sıcaklık, atık hava, su tüketimi kontrolleri, firma özelinde tüm enerji ölçümleri, elektrik sarfı, bar kaçağı, enerji tasarrufu önlemleri için sürekli bilgilendirme, susuz sulama ve buna benzer birçok konuda testleri yapmaya başladık.
İhracatçı Kentte Yabancı Yatırımcı Sayısı: 305
Odamızın asıl amacı Denizli’deki ticareti geliştirmek. Bu ticareti geliştirirken de yine Türkiye’de örnek olma hedefindeyiz. 2019 ve pandemi sonrasında üyelerini en çok fuarlara götüren oda olduk. 519 firmamızı yurtdışı ve yurtiçi fuarlarına götürdük. Fuarlar kentimizin vizyonunu çok açtı. İnşaat ve inşaat malzemeleri konusunda ihracatımız çok azdı. Şimdi fuarlar sayesinde bu sektör canlandı. Göreve geldiğimizde üye sayımız 13 bindi. Şu anda 20 bin üyemiz var. Üstelik pandemiye rağmen. Yabancı yatırımcı sayımız 305.
Tüm Dünya Ülkelerindeki Müşterilerimiz En Son Denizli’den Vazgeçer
Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci, Ticaret Odası Başkanı Uğur Erdoğan ve Ticaret Borsası Başkanı İbrahim Tefenlili, Denizli’nin en önemli kimliğinin “ihracatçı kent” olduğuna vurgu yapıyor. Yaklaşık 170 ülkeye dolayışla neredeyse dünyanın tamamına Denizlili ihracatçılar ürün yolluyor. Tam 2 bin 400 çeşit ürün Denizli’den dünya pazarlarına yayılıyor. Kentin hedefi bu sayıyı yakın dönemde 3 bine çıkartmak. Başkanlar espri ile “Denizi olmayıp, Denizli ülkelere ihracat yapan bir kentiz. Bunu daha da artıracağız. Denizli tüm dünya pazarlarına denizden, karadan ve havadan ulaşacak” diyor.
Başkanlar dünya ticaretinin dijital ağlarına da hızla adapte olduklarını vurguluyor. Türkiye’nin ihracatçı illeri arasında 10’uncu sıradan 8’e yükseldiklerini vurguluyorlar. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) verilerine göre kentten geçen yıl 4.6 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirilmiş. Başkanlar Denizli’ye kayıtlı olmayan rakamlarla birlikte ihracatlarının 6 milyar doları aştığını söylüyorlar. Denizli Sanayi Odası Başkanı Müjdat Keçeci’nin önemli de bir iddiası var. Başkan Keçeci, “Pandemi de olsa, savaş da olsa tüm dünyadaki müşterilerimiz en son Denizli’den vazgeçer. Çünkü müşteri memnuniyeti en yüksek kentiz. Biz hem tedarik, hem termin süreleri konusunda mal sattığımız müşterilerimizi mağdur etmiyoruz. Bu da ticarette güven ve sürekliliği sağlıyor” diyor. Denizli Ticaret Odası Başkanı Uğur Erdoğan da “Biz bir önceki yıla göre bugün geldiğimiz noktada ihracatımızı yüzde 19 artırdık. Tüm dünyanın resesyon iddialarıyla mücadele ettiği bir dönemde bunu başardık. Mesela metal sektöründe panolar, tablolar yapıyorlar. Genç dinamik bir sektör oluştu. Pandemide herkes bilgisayarından görünürken, arkasında bir görsel istedi. e-ticaret yoluyla bunu dünyaya yaydılar” şeklinde konuşuyor. Denizli Ticaret Borsası Başkanı İbrahim Tefenlili ise şunları söylüyor: “Kekiğimiz, üzümümüz, leblebimiz dünya markası. Tarım ürünlerinde iddialıyız. Buna pamuk üretimini eklemeliyiz.”
- Müjdat Keçeci Denizli Sanayi Odası Başkanı
Sanayimizin daha da gelişmesi için Makine OSB kuruyoruz
Denizli, Türkiye’nin en önemli 10 sanayi kentinden biri. Dolayısıyla Denizli denilince, onu müteşebbis insanları ile anlatmalıyız. Denizli çok krizler gördü. Ancak COVID ile başlayan Ukrayna-Rusya savaşı ile devam eden bir süreç var. Denizli 10 milyar dolarlık dış ticaret hacmine sahip bir kent. Buradaki firmalardan 6 milyar dolarlık ihracat, 4 milyar dolarlık ithalat yapılıyor. Dış ticaret fazlası veriyor. Yaptığımız ihracatın yaklaşık 1 milyar 750 milyon dolarlık kısmı tekstilden geliyor. COVID ile birlikte ev tekstilinin de önemi arttı. Ayrıca bakır ve kablo sektörü de tekstile yetişir. Savaşın etkisiyle bakır ve kablo öne çıkan enerji sektörü için vazgeçilmez bir tedarik. Alternatif enerji alanlarına ilgi yoğun. Güneşten ve nehirlerden elde edilen enerjinin taşınması gerekiyor. Sektör yoğun taleplerle karşı karşıya.
Mermerimizle Dünyayı Süslüyoruz
Arap ülkelerine karasu dediğimiz petrolü verdiyse, bizim de yöremize travertenleri, mermerleri bahşetmiş durumda. Dünyanın en popüler binaları Denizli mermeriyle süslenir hale geldi. Bu da kentimizde önemli bir üretim istihdam ve ihracat kaynağı oldu. Bir diğer sektörümüz de hiç vazgeçilmez şekilde; makine… Neler üretiyoruz; tekstil makineleri, kablo ve bakır makineleri, mermer makineleri… Eskiden mermer makinelerini hep İtalya’dan ithal ederdik. Bugün arkadaşlarımız İtalya’ya mermer makinalarını, Uzak Doğu’ya da kablo makinaları ihraç ediyor. Sanayi odası olarak, üretimin gücü için, dar alanlarda yapılan üretimlerinin serpilmesi için Makine İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kuruyoruz.
Sınırda Karbon Vergisi Hafife Alınmamalı
Tekstil şehri olduğumuz için önemli konulardan biri de AB’nin uygulamaya alacağı Sınırda Karbon Vergisi. 2023 sonunda bu uygulama başlarsa, Türkiye olarak hiç hazır değiliz. Her ürünümüzün üzerine 30-50 dolar vergi gelecek. Yeşil enerji ve onunla birlikte temiz su, temiz hava kullanımını sağlamamız gerekiyor. Biz Denizli Sanayi Odası olarak bu konuyu incelemeye önceden başladık. Özellikle uluslararası önde gelen firmalar ile de beraber çalışıyoruz. Karbon salımı konusundaki en kritik sektörlerden biri boyama sektörü. Denizli Büyükşehir Belediyemizi de içine almak suretiyle firmalarımızla birlikte bu konuda yoğun çalışıyoruz. Sanayi Bakanlığı da bizim bu çalışmamızı değerli buldu ve sanayicilerimize maddi destekle yardımcı olma sözü verdi. Biz bu konuyu defalarca gündeme getirince sanki uyumsuzluk yaratıyormuşuz gibi bakılıyor. Ama önemle vurguluyorum, ihracatımızın yüzde 65’i AB’ye, uygulamaya hazırlıksız yakalanırsak, kökümüze kibrit suyu dökerler. Dolayısıyla biz bu konuyu gündemde tutmaya devam edeceğiz.
Denizli’de Kapasiteler %70’in Üzerinde Bu Yeni Yatırım Demek
Denizli’de kapasite kullanım oranımız gerçekten yüzde 70’lerin üzerinde. Yani biz Türkiye’de daima kapasite kullanım oranı en önde gelen kentler içindeyiz. Biz sanayiciler 5-6 ay arka arkaya kapasite kullanım oranlarımız yüzde 75’i aştığında hemen yeni yatırım yapmak için plan yaparız. Biz Denizli’de hem kapasitemizi hem verimliliğimizi artırıyoruz. Yer arayışımıza Çardak OSB yetişti. 3 milyon 672 bin metrekarelik Çardak OSB’nin neredeyse yüzde 40-45’i fiilen yatırımlarla doldu. Böylece Denizli, farklı yatırımlara da konu oldu. Mesela biz de kalem sektörü yoktu, Türkiye’nin önemli ihraç ettiği kalem markası Denizli’ye geldi. Asansör teknolojisi yoktu, Denizli’ye geldi. Kağıt sektöründe Antalyalı Türkiye devi bir şirketimiz Denizli’de yatırıma başladı.
- İbrahim Tefenlili Denizli Ticaret Borsası Başkanı
200 rakımda da ekilecek toprağımız var, 1600 rakımda da
Sanayi, turizm, ticaret… Elbette Denizli için önemli alanlar. Ancak tarımımız, tarımsal sanayimiz de olmazsa olmazımız. Pandemiden sonra gıdanın, tarımın önemini daha iyi anladık. Denizli önemli bir gıda tedarikçisi. Denizli’nin değişik bir coğrafyası var. 200 rakımdan 1600 rakıma kadar ekilebilen, dikilebilen topraklarımız var. Biz de bunu iyi yönetmeye çalışıyoruz. Kentimize bir gıda OSB kazandırmayı isterdik. Bunu yapamıyorsak da havzalarımızı desteklemeliyiz.
500 Bin Ceviz Fidanı Dağıttık
Denizli’de 460 bin tane bizim kendi ceviz fidanı ağacımız vardı. Borsa olarak 5 senede çiftçimize 500 bin tane aşılı ceviz fidanı dağıttık. Biz, Tarım İl Müdürlüğü, Büyükşehir Belediyesi ile birlikte 19 ilçemizde bu uygulamayı yaptık. Bir ilçemiz bu anlamda verimli değil, onun dışında tüm ilçelerimize dağıttık. 12 sene önce bir Sera OSB yaptık. Şimdi yatırımlar bir bir hayata geçiyor. Sarayköy de jeotermale dayalı Sera OSB oldu.
Lisanslı Depoculukta Proje Bitti, Altyapı Yapılıyor
Lisanslı depoculuk konusunda da Denizli Büyükşehir Belediyesi ile çalışıyoruz, projesi bitti, Büyükşehir Belediye Başkanımız altyapısını yapacak. 100 milyon TL’nin üzerinde lisanslı depoculuk projesi olacak. Canlı Hayvan Pazarı’na gelince. 60 bin metrekare kapalı bir alanımız var, bunun 35 bin metrekaresi de tamamen kapalı. Burası 24 saat hizmet verebilecek bir seviyede. Çok temiz ve hijyenik bir şekilde, girişi-çıkışı AB standartlarına uygun bir pazar.
Canlı hayvan borsası yapılıyordu, alım satım yapılıyordu büyükbaşlarda. Şu anda çalıştıramıyoruz. Çalışır şekli şu, hayvan bu salona girerken kulak küpesi okutulur büyük ekrana yansıtılır. Alıcılar satıcılar karşılıklıdır, ihale usulü ile satış gerçekleştirilir. Hayvanın tüm bilgisine sahip alıcılar karar verir ve teklifle hayvanları satın alırlar. Fakat bu projeyi canlandıramadık. Önemli destekler sağlanmalı. Böylece günlük fiyatlar daha mantıklı bir şekilde oluşur.