Avrupa Birliği, yapay zeka teknolojilerinin kullanımına yönelik sıkı düzenlemeler içeren dünyanın ilk “Yapay Zeka Yasası”nı yürürlüğe soktu. AB üyesi ülkelerin 25 Mayıs’ta kabul ettiği yasa, 12 Temmuz’da yayımlanmasının ardından 1 Ağustos itibarıyla resmen uygulanmaya başladı.
KURALLAR DAHA KATI HALE GELİYOR
Bu yasa, AB’nin 27 üye ülkesi arasında yapay zeka sistemlerinin düzenlenmesini bir araya getirerek, insan haklarına ve güvenliğe zarar vermeyen bir çerçeve oluşturmayı amaçlıyor. Yapay zeka uygulamaları, potansiyel zarar seviyelerine göre farklı risk gruplarına ayrılıyor. Risk düzeyi arttıkça, kurallar da daha katı hale geliyor.
Örneğin, ulaşım, sınav puanlaması, cerrahi müdahaleler, istihdam süreçleri, banka kredisi değerlendirmeleri ve vize başvuruları gibi kritik alanlar “yüksek riskli” kategorisine alındı. Buna karşın, yapay zeka destekli video oyunları ve spam filtreleri gibi uygulamalar “düşük riskli” olarak değerlendiriliyor.
AB Komisyonu, mevcut yapay zeka sistemlerinin büyük bir kısmının düşük riskli kategoride bulunduğunu belirtiyor. Kurallar, uygulamaların kullanım koşullarını belirlerken, sağlayıcılar ve kullanıcılar arasındaki sorumlulukları da net bir şekilde tanımlıyor. “Kabul edilemez” risk grubunda yer alan sistemler ise tamamen yasaklanıyor. Bu yasaklar, yüz tanıma teknolojilerinin kullanımı, duygu analizi ve sosyal puanlama gibi uygulamaları içeriyor.
YASA KURALLARINA UYMAYAN ŞİRKETLER PARA CEZASI İLE KARŞILABİLİR
Ayrıca, insan davranışını manipüle eden veya bireylerin zafiyetlerinden yararlanan yapay zeka sistemleri de yasaklanmış durumda. Çeşitli görevleri yerine getirebilen büyük yapay zeka sistemleri için ise özel kurallar getirilmesi öngörülüyor ve bu sistemlerin piyasaya sürülmeden önce belirli şeffaflık standartlarına uyması sağlanacak.
Yasa kurallarına uymayan şirketler, küresel ciro oranına göre milyonlarca avro para cezası ile karşılaşabilir. Örneğin, yasaklı bir teknolojinin kullanılması durumunda 35 milyon avro ya da şirketin küresel cirosunun yüzde 7’si kadar ceza uygulanabilecek. Diğer ihlaller için ise 15 milyon avroya ya da cironun yüzde 3’üne kadar cezalar öngörülüyor.
HAYATA GEÇİRİLMESİ 2 YIL İÇERİSİNDE SAĞLANACAK
Yasa, yürürlüğe girmesinin ardından 6 ay içinde yasakları uygulanabilir hale getirecek. Genel amaçlı yapay zeka modellerine ilişkin yönetmelikler ise 12 ay sonra geçerli olacak. Tüm düzenlemelerin etkili bir şekilde hayata geçirilmesi ise 2 yıl içerisinde sağlanacak.
Kaynak: Haber Merkezi