Değer Zincirinin ‘yeşil’ halkası: Hysouthmarmara Projesi

Türkiye’nin ilk hidrojen vadisi HYSouthMarmara Projesi’nin hayata geçmesiyle yılda 500 ton yeşil hidrojen üretilerek sanayi sektöründe kapsamlı bir alternatif kaynak sağlama hedefleniyor.
Green Hydrogen renewable energy production facility - green hydrogen gas for clean electricity solar and windturbine facility.Generative AI

Sürdürebilirlik çalışmaları kapsamında başlatılan Türkiye’nin ilk hidrojen vadisi HYSouthMarmara Projesi’nin hayata geçmesiyle yılda 500 ton yeşil hidrojen üretilerek sanayi sektöründe kapsamlı bir alternatif kaynak sağlama hedefleniyor.

Arzu Aydoğdu PEHLİVAN

Güney Marmara Bölgesi’nde yeşil hidrojen üretiminin taşınmasını ve kullanılmasını hedefleyen HYSouthMarmara Hidrojen Vadisi, bölgedeki çeşitli sektörlere yeşil hidrojen tedarikiyle tam bir değer zinciri oluşturmayı hedefliyor. Güney Marmara Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Onur Adıyaman, projenin detaylarını Sanayi Gazetesi’ne anlattı.

İklim değişikliğine karşı çözüm arayışları devam ederken, sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında Türkiye’nin ilk hidrojen vadisi HYSouthMarmara Projesi hayata geçiyor. Güney Marmara Bölgesini kapsayan HYSouthMarmara Projesi; yılda 500 ton yeşil hidrojen üreterek sanayi sektöründe kapsamlı bir alternatif kaynak sağlamayı hedefliyor.

Güney Marmara Bölgesi’nde yeşil hidrojen üretiminin taşınmasını ve kullanılmasını hedefleyen HYSouthMarmara Hidrojen Vadisi, bölgedeki çeşitli sektörlere yeşil hidrojen tedarikiyle tam bir değer zinciri oluşturmayı hedefliyor.

Sanayinin geleceği, yeşil dönüşüm süreciyle şekilleniyor. Yeşil dönüşüm sürecinde ihracatçı firmalara yol gösterilerek, firmaların sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olunuyor. Sanayide yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılması hem tesislerde verim artışını sağlıyor hem de çevrenin korunması çabalarına büyük bir katkı sunuyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılması sonucunda endüstriyel tesislerin verimi de artıyor.

Sürdürülebilirlik, ülkeler için yeni bir fırsat penceresi sunarken, şirketlerin yeşil dönüşüme uyumlarını sağlamak, ülke sanayisinin yeşil dönüşümünü, sanayinin sürdürülebilirliğini mümkün kılmak amacıyla çeşitli adımlar atılmaya devam ediliyor.

Temel enerji kaynağı olan hidrojen, iklim krizi ile etkin bir şekilde mücadele etme ve sürdürülebilir kalkınmayı destekleme noktasında önemli bir rol üstleniyor. Geçmişten günümüze büyük dönüşümden geçen hidrojen enerjisi, bugün yeşil geleceğe giden yolda stratejik bir kaldıraç vazifesi görüyor.

Küresel karbonsuzlaşma hedefleri doğrultusunda üretilen ve kullanılan yeşil hidrojen, üretimi için gerekli olan tüm kaynağı yenilenebilir kaynaklardan karşılıyor. Bu sayede çevreye karbon salınımı yapmıyor. Temiz, verimli ve sürdürülebilir bir enerji çeşidi olan yeşil hidrojen, ekosistem üzerinde hiçbir olumsuz etki bırakmıyor. Son yıllarda sıklıkla gündeme gelen iklim krizi, hidrojen enerjisi üretimini küresel çapta güçlü bir çözüm haline getiriyor.

Güney Marmara hattında yer alan HYSouthMarmara Projesi’nin 15 ortaklı bir konsorsiyuma sahip bir Ufuk Avrupa Çerçevesi Programı olduğunu belirten Onur Adıyaman, HYSouthMarmara Projesi ile bölgesel yeşil hidrojen ekosisteminin gelişimini desteklemeyi amaçladıklarını belirtti. Adıyaman, “Proje; yenilenebilir kaynaklara yeşil hidrojen üretimini entegre ederek enerji yoğun seramik, kimya, cam, çimento ve demir-çelik üretimi gibi endüstrilerde doğal gaz veya gri hidrojenin yeşil hidrojenle yer değiştirilmesini ve kabul edilmesini göstermeyi hedefliyor. Projenin üçüncü ve son aşamasında, yeşil hidrojen üretiminin başlamasıyla birlikte, bu hidrojen alternatif bir enerji kaynağı, hammadde ve endüstriyel süreçlerde indirgeyici madde olarak kullanılacak” dedi.

Onur Adıyaman, HYSouthMarmara Projesi’nin Güney Marmara Yeşil Vizyonu olarak adlandırılan dört temel amaca hizmet ettiğini dile getirerek şu şekilde sıraladı:

  • Kurulu yeşil elektrik gücünde Türkiye’de liderliği devam ettirmek
  • Yeşil yakıt üretimi için Türkiye’de bir merkez haline gelmek.
  • 2053 hedefine doğru Türkiye’nin ilk Karbon Nötr Bölgesi olmak
  • Yenilenebilir enerji teknolojilerinde Türkiye’nin eğitim başkenti olmak

HYSouthMarmara ile bölgedeki çeşitli sektörlere yeşil hidrojen tedarikiyle tam bir değer zinciri oluşturma hedefleniyor. HYSouthMarmara Projesi’nin genel hedefinin Güney Marmara’da bir hidrojen ekosistemi oluşturmak olduğunu söyleyen Adıyaman, Güney Marmara Modeli’nin Türkiye ve yurtdışındaki ülkeler için bir örnek teşkil edeceğini ifade etti.

Yılda 500 ton yeşil hidrojen üretmek için en az 4 MW kapasiteli bir elektrolizör kurulumunu hedefleyen proje, aynı zamanda ilkleri içerisinde barındırıyor. Onur Adıyaman, proje çerçevesinde gerçekleştirilecek ilkleri şu şekilde açıkladı: Türk sanayisinin MW ölçekli en büyük yeşil hidrojen tesisi üretimine başlayacak. Yüzde 100 hidrojen taşıyabilecek boru hatlarının planlarını da içerecek Türkiye’nin ilk bölgesel hidrojen yol haritası hazırlanacak. Yeni bor kimyasalının ticari olarak ilk kez üretimi gerçekleştirilecek. Sodyum Borhidrür temeli yeni bir güç sistemi geliştirilecek. Türkiye’nin hidrojen kullanılabilen ilk yerli hibrit karo seramik fırını geliştirilecek.”

Güney Marmara Hidrojen Kıyısı HYSouthMarmara Projesi’nin gerçekleştirilmesi için en uygun bölgenin Güney Marmara Bölgesi olduğunu dile getiren Adıyaman, bölgenin modern yenilenebilir teknolojiler aracılığıyla Türkiye’de yeşil elektrik üretimi açısından lider bölge olduğunun altını çizdi. HYSouthMarmara Projesi kapsamında, hidrojen tesisine bölgedeki güneş ve rüzgâr santrallerinin entegre edileceğini de sözlerine ekleyen Adıyaman, “Güney Marmara Bölgesi, enerji kaynaklarının verimliliği sayesinde yeşil elektrik üretimi açısından öncü bir bölgedir. Türkiye’nin elektriğinin yüzde 13’ü Güney Marmara Bölgesi’nden karşılanmaktadır. Bölge, sadece elektrik üretiminde değil, aynı zamanda rüzgâr enerjisinde de büyük bir potansiyele sahip ve Türkiye’de kurulu rüzgâr enerjisi kapasitesinin yüzde 20’sine ev sahipliği yapıyor. Aynı zamanda Güney Marmara Bölgesi, toplamda 3 GW yenilenebilir enerji kurulu kapasitesine sahip. Ayrıca, 290,5 km’lik kıyı bandının 115,5 km’si Ege Denizi’nde, 175 km’si Marmara Denizi’nde bulunan kıyı şeridi sayesinde suya sınırsız erişime sahip. Bu nedenle, yenilenebilir kaynaklar açısından önemli bir zenginliğe sahip olan Güney Marmara Bölgesi, Türkiye’nin ilk Hidrojen Vadisi Projesi için en doğru ve en nitelikli konumdur. Bölge, önemli doğalgaz hatlarının birleşim noktası olması sebebiyle Türkiye’nin Avrupa’ya açılan kapısı konumundadır” ifadelerine yer verdi.

Hidrojenin üretim yöntemlerine göre yeşil, mavi, gri, kahverengi, turkuaz ve sarı gibi renklere ayrıldığını ifade eden Onur Adıyaman, Hidrojen Vadisi Projesi’nde yeşil hidrojen üretileceğinin bilgisini paylaşarak tamamen yenilenebilir kaynaklardan sağlanan enerji ile en temiz hidrojen üretimi hedeflediklerini de dile getirdi. Adıyaman, “Yenilenebilir enerji kurulu gücü açısından lider olan bölge hidrojen ekosistemi için önemli bir potansiyeli barındırmakta. Önümüzdeki dönemde özellikle sanayinin dönüşümü açısından bu ekosistemin gelişmesi son derece kritik olacak. Vadi projesinde, üretim kadar dağıtım konusu üzerinde de durulmakta. Uzun vadede boru hatlarıyla taşıma en ekonomik ve çevreci yöntem olacak. Mevcut durumda ise yüksek basınçta taşıma ile Türkiye yollarında ilk defa en büyük kapasiteli hidrojen dağıtımı gerçekleştirilecek” dedi.

Adıyaman, HYSouthMarmara projesinin Türkiye’nin en büyük kapasiteli yeşil hidrojen üretim tesisi olacağını ve proje kapsamında gerçekleştirilecek yatırım kararlarının firmalar tarafından verildiğini vurguladı. Projenin süresinin beş yıl olduğunu ve üretme proje kapsamında gerçekleştirilecek yatırımların firmalar tarafından belirlendiğini belirtti. Ayrıca, projenin toplam bütçesinin yaklaşık 38 milyon avro olduğunu ve bu bütçenin 8 milyon avrosunun Temiz Hidrojen Ortaklığı’ndan kazanılan hibe olduğunu ifade etti. Adıyaman, projenin Türkiye’nin genel enerji stratejisinde önemli bir yer tuttuğunu belirtirken, aynı zamanda ülkenin enerji politikaları ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine katkı sağlayacağını vurguladı. Projenin tamamlandığında bölgedeki istihdam üzerinde olumlu etkiler beklediğini ve aynı zamanda yenilenebilir enerji sektöründe yeni iş imkanları yaratacağını dile getirdi. Bunun yanı sıra, HYSouthMarmara Projesi’nin sürdürülebilirliği ve uzun vadeli başarısı için eğitimli ve nitelikli iş gücünün kritik bir rol oynayacağını vurguladı.

Kaynak: Sanayi Gazetesi