Türk Hava Kuvvetleri envanterini güçlendirmeye devam ediyor. Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasıyla birlikte hava kuvvetleri farklı savaş uçakları arayışına girmeye başladı. F-16 Block 70 savaş uçaklarını onaylamasıyla hava kuvvetleri nefes aldı. ABD ayrıca Yunanistan’ a F-35 savaş uçaklarını satışını onaylamasıyla hava üstünlüğünü ele alacak. Türkiye F-35 programından çıkarılmasıyla birlikte yerli savaş uçağı üretimine hız verdi. Bu kapsamda Milli Muharip Uçak KAAN 2030 yılına kadar envantere kazandırılmak için çalışmalara başlandı. İlk uçuşunu 21 Şubat 2024 tarihinde ilk uçuşunu gerçekleştiren KAAN, ikinci test uçuşunu 6 Mayıs 2024 tarihinde gerçekleştirdi. Türk Hava Kuvvetleri eğer başka uçak alınmaz ise KAAN envanterdeki 5. nesil uçak olacak. Hava kuvvetleri KAAN envantere girene kadar oluşan açığı doldurmak için Eurofighter Typhoon savaş uçağı talebinde bulundu fakat satış Almanya engeline takıldı. Almanya sadece savaş uçağı konusunda değil, Türkiye’ye bir çok konuda ambargo uyguluyor. Türkiye siparişi gerçekleşecek F-16Block 70 ve Eurofighter savaş uçağını envantere katıp yerli 5.nesil savaş uçağı MMU KAAN’ı dahil ederse, bölgede ve dünyada güçlü hava gücüne sahip ülke konumunda olacak. Peki Geleceğin Türk Hava Kuvvetleri envanteri nasıl olacak? Hangi uçaklar envantere dahil olacak?
TÜRK HAVA KUVVETLERİ MUHARİP ENVANTERİNDE HANGİ UÇAKLAR VAR?
Günümüz Türk Hava Kuvvetleri muharip filosuna bakacak olursak 2 tip uçaktan oluşan bir muharip filonun (avcı ve saldırı uçakları) mevcutta olduğu söylenebilir. Envantere giren ilk F-16’lar Block 30 konfigürasyonunda olup Hava Kuvvetleri envanterine 1987 yılında alındı. Son olarak envantere 2012-13 senesinde aldığımız F-16 Block 50 ve 50+ uçakları ise muharip filonun en genç uçakları. Açık kaynaklara bakarak envanterdeki F-16’ları Block bazında inceleyecek olursak şöyle bir liste yapabiliriz:
- 35 adet Block 30
- 102 adet Block 40
- 71 adet Block 50
- 29 adet Block 50+
Bu listeye göre Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yaklaşık olarak 237 adet F-16 savaş uçağı mevcut olduğu düşünülüyor.
Hava Kuvvetleri ilk F-4’lerini ise 1974’te envanterine kattı. F-4’ler F-16’lara nispeten daha çok avcı görevleri yerine saldırı görevleri (hafif bombardıman) icra etmektedir. Dünya üzerinde İran, Yunanistan ve Güney Kore’nin yanında hâlâ F-4 kullanan bir diğer ülke de Türkiye’dir. Gövde ömürleri oldukça dolan bu uçaklar Türk teknisyenlerinin de büyük emekleriyle günümüzde aktif kullanılmaktadır. Özellikle Türkiye’nin F-35 projesinden çıkarılmasıyla birlikte F-4’lerin envanterde kalma durumu 2030’lu yıllara kadar ileri atıldı. Şu anki durumda yaklaşık olarak 30 kadar F-4’ü aktif kullanıyor.
GELECEĞİN TÜRK HAVA KUVVETLERİ ENVANTERİNDE HANGİ UÇAKLAR OLACAK?
Filoya gelecekte başlıca katılması planlanan uçaklar: MMU KAAN ve ABD’nin tedariğine yönelik onay mektubu imzaladığı F-16 Block 70‘ler olacak. Alacağımız F-16 Block 70’ler dışında envanterimizdeki Block 30’ları da Özgür Modernizasyonundan geçirerek Block 70 seviyesine çıkartılacak. Bunun yanında Eurofighter Typhoon almamız gelecekte söz konusu olabilir ancak şu an için bu alım Almanya tarafından engelleniyor. Ayrıca tüm bunların dışında hafif saldırı amaçlı kullanabileceğimiz Hürjet ve Hürkuş‘u da unutmamak gerek.
MİLLİ MUHARİP UÇAK KAAN
Gelecek yıllarda F-16’ların yerini alarak muharip filonun bel kemiğini oluşturacak olan KAAN’ın seri üretime girmesiyle Türkiye dünyada 5. nesil savaş uçağı üreten 4. ülke konumunda olacak. Resmî olarak açıklanan plana göre 8 adet prototipin üretilmesi, 2028’de seri üretime girmesi ve 2028-30 yıllarına kadar 20 adetten oluşan ilk KAAN filosunun HvKK envanterine girmiş olması bekleniyor. 2030’dan sonra ise her ay 2 tane, yılda 24 adet olmak üzere üretilmesi planlanıyor. Envanterdeki tüm F-16’ların yerini alacağı düşünülürse toplamda 200 kadar KAAN, HvKK için üretilecektir. Ancak bu sayı birim maliyetine ve parça üretimine bağlı olarak değişmesi bekleniyor.
F-16 BLOCK 70 VİPER ALIMI VE ÖZGÜR MODERNİZASYONU
Özgür Modernizasyonuyla beraber envanterdeki gövde ömürleri azalan Block 30’lar gövde ömürlerinin 8000 saatten 12000 saate uzatılıp yeni uçuş kontrol bilgisayarı eklenerek Block 70 seviyesine yakın duruma getiriliyor. Envanterdeki tüm Block 30’ların 2030 yılına kadar bu modernizasyondan geçirilmesi planlanıyor. Modernizasyondan geçen Block 30’ların Block 70’lere kıyasla en büyük eksiği ise AESA radarının olmaması. AESA radarı Özgür projesi kapsamında entegre edilmiyor ancak daha sonradan ASELSAN tarafından geliştirilen yerli MURAD AESA radarının F-16’lara takılması hedefleniyor.
EUROFİGHTER TYPHOON
F-35 programından çıkarılması neticesinde MMU KAAN envantere girene kadar ara çözüm olacak uçak arayışına giren Türkiye Eurofighter Typhoon alımına yönelik adımlar attı. Ancak projenin ortağı olan Almanya uçak satımına olumlu bakmadığı için Eurofighter Typhoon alınması halen engelleniyor. Berlin son yıllarda Türkiye’ye silah ihracatını büyük ölçüde azalttı. ALTAY Ana Muharebe Tankı’nın Güç Grubu da başta olmak üzere birçok Türk savunma sanayii ürünü için Almanya, NATO müttefiği olan Türkiye’ye karşı ambargo uyguluyor. Öte yandan Türkiye’nin 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı tedarikine Eurofighter konsorsiyumu üyesi İngiltere, İtalya ve İspanya izin verirken, yalnızca Almanya karşı durduğu için henüz satış gerçekleşemedi. Almanya’nın değişen tutumunun, yakında Türkiye’nin Eurofighter Typhoon tedarikine yeşil ışık yakılmasına neden olabileceği değerlendiriliyor.
GELECEKTE MUHARİP ENVANTER NASIL OLACAK?
Türk Hava Kuvvetlerinin gelecek envanteri 2030’lu yılların başı için her şey plana göre giderse şu şekilde olacaktır:
- 20’den fazla KAAN (bir filodan fazla)
- 119 adet F-16 Block 70
- 35 adet F-16 Özgür (eski Block 30)
- 102 adet F-16 Block 40
- 29 adet F-16 Block 50+
Bu listenin dışında eğer Almanya Eurofighter Typhoon alımını onaylarsa 2030’a kadar İngiltere’den bir filo ikinci el Tranche 3 varyasyonunu envanterde görmemiz mümkün. Hava Kuvvetleri Komutanlığı, KAAN gelene kadar ara çözüm olarak F-16 Block 70 alacak olsa da yapılan açıklamalar doğrultusunda F-16 alımı olsa dahi Eurofighter da istendiği belirtilmişti. Ayrıca Eurofighter Typhoon alımı onaylanırsa Tranche 4 varyasyonu için projeye ortak olma isteğimiz bulunuyor. Emektar F-4’lerin de hizmetten çekilmesiyle 2030’lu yıllarda muharip filoda sadece avcı uçakları kalacak. Ancak giden F-4’lerin yerleri kolaylıkla F-16’lar, Hürjet ve hatta Kızılelma, Anka-3 gibi SİHA’larla dolacaktır.
Kaynak: Turkish Defence Agency