OECD’nin yayımladığı 2024 Tarım Politikaları İzleme ve Değerlendirme Raporu, küresel tarım ticaretinin ve üretiminin, Rusya-Ukrayna savaşı, Orta Doğu’daki artan gerilimler ve iklim değişikliğinden kaynaklanan daha sık ve şiddetli hava olaylarından olumsuz etkilendiğini vurguluyor. Ayrıca, bazı ülkelerin uyguladığı ihracat kısıtlamalarının, uluslararası ticaret sistemi üzerinde ilave baskılar yarattığına dikkat çekiliyor.
TARIM DESTEKLERİ VE BÜYÜK EKONOMİLERDEKİ DEĞİŞİM
Rapora göre, 2021-2023 yılları arasında 54 ülkede tarım sektörüne toplam yıllık ortalama 842 milyar dolar destek sağlandı. Bu desteklerin büyük bir kısmı gelişmiş ve büyük ekonomilerde yoğunlaştı. Çin, ABD, Hindistan ve Avrupa Birliği, tarıma sağlanan desteğin önemli bir kısmını oluşturdu. Çin, toplam desteğin yüzde 37’sini, ABD yüzde 15’ini, Hindistan yüzde 14’ünü ve Avrupa Birliği yüzde 13’ünü aldı. Bu dağılım, 2000’li yılların başına kıyasla önemli bir değişimi gösteriyor. Örneğin, 2000’li yılların başında AB, ABD ve Japonya’nın payı toplam desteğin yüzde 62’sini oluştururken, Çin ve Hindistan’ın payı yalnızca yüzde 15 civarındaydı.
TÜKETİCİ DESTEKLERİ VE BÖLGESEL FARKLILIKLAR
OECD raporuna göre, 2021-2023 döneminde tüketicilere yapılan tarım desteklerinin yüzde 67’si ABD ve yüzde 29’u Hindistan tarafından sağlandı. Bu bölgesel farklar, tarım politikalarının ve desteklerinin ülkeden ülkeye nasıl farklılık gösterdiğini ortaya koyuyor.
VERİMLİLİK ARTIŞI VE SÜRDÜRÜLEBİLİR TARIM POLİTİKALARI
Son yıllarda verimlilik artışı, tarımsal üretimdeki büyümenin temel itici gücü haline geldi. Ancak, OECD’ye göre, verimlilik uygulamaları tek başına üretimi artırmak için yeterli olmuyor. Küresel gerilimler ve gıda sistemlerindeki sürekli zorluklar karşısında, tarımın daha sürdürülebilir ve dirençli hale gelmesi için politika yaklaşımları önem kazanıyor. OECD, sürdürülebilir verimlilik artışı için net hedeflerin belirlenmesini, çevresel etkilerin azaltılmasını ve doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimini öneriyor. Ayrıca, yenilikçi üretim yöntemlerinin desteklenmesi ve çevresel performansın artırılması gerektiği vurgulanıyor.
TÜRKİYE’DE TARIMA SAĞLANAN DESTEKLER VE GELİŞEN STRATEJİLER
Türkiye, 2021-2023 yılları arasında tarım sektörüne sağlanan desteklerde OECD ortalaması ile benzer bir orana sahip oldu. Üreticilere yapılan desteklerin yüzde 11’lik kısmı, OECD ortalamasına yakın bir oran gösterdi. Türkiye’de bu dönemde sektöre yapılan destek, gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 1’ine karşılık geldi ve bu oran, genel ekonomik büyümenin daha hızlı olduğunu ortaya koydu. Türkiye’nin tarıma yönelik destekleri arasında belirli ürünlere yönelik prim ödemeleri, alan ödemeleri, mazot ve gübre desteği gibi çeşitli yöntemler yer alıyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİR VERİMLİLİK İÇİN İNOVASYON VE İYİLEŞTİRME ÖNERİLERİ
OECD raporunda, Türkiye’nin sürdürülebilir verimlilik artışı için inovasyon, sulama sistemlerinin iyileştirilmesi ve yerel koşullara uygun mahsul çeşitlerinin geliştirilmesine odaklandığı belirtiliyor. Ancak, OECD, bu stratejilerin çiftçileri yeni yöntemler veya ürünler denemekten caydırmaması gerektiği konusunda uyarıyor. Raporda, çiftçilerin bu değişimlere uyum sağlamalarını teşvik etmek için elverişli bir ortamın yaratılmasının önemine de vurgu yapılıyor.
KÜRESEL TARIMDA ZORLUKLARA KARŞI ESNEKLİK VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
OECD’nin 2024 Tarım Politikaları İzleme ve Değerlendirme Raporu, küresel tarım sektörünün karşılaştığı zorlukları ve bu zorluklara karşı alınması gereken önlemleri detaylı bir şekilde ortaya koyuyor. Tarımın sürdürülebilirliğini artırmak, üretkenliği yükseltmek ve sektörü iklim değişikliği ve jeopolitik krizler gibi zorluklara karşı dirençli hale getirmek için uluslararası işbirliği ve yenilikçi stratejilerin önemi giderek artıyor.
Kaynak: Haber Merkezi