İleri teknolojiye dayalı araştırmalarıyla, bilimsel dünyada ve sanayide önemli bir konuma sahip olan Doğu Anadolu Yüksek Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (DAYTAM), bilimsel araştırmalara katma değer sağlayarak yeni teknolojilerin geliştirilmesine olanak tanıyor.
Nuran AYAR
Ulusal ve uluslararası düzeyde akredite olmuş laboratuvarları, geniş kapsamlı hizmet yelpazesi ve üstün teknolojik altyapısı ile Doğu Anadolu Yüksek Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi (DAYTAM), araştırmacılara en güncel teknolojik imkânları sunarak, yerel ve uluslararası düzeyde rekabet gücünü artırıyor. DAYTAM, aynı zamanda bilimsel iş birlikleri ve danışmanlık hizmetleriyle de akademik dünyaya önemli katkılarda bulunuyor.
YENİLİKÇİ ARAŞTIRMALARA DESTEK
Atatürk Üniversitesi bünyesinde 2014 yılında kurulmuş ve ileri teknoloji araştırmalarına odaklanan bir merkez olan DAYTAM, 4000 m²’lik bir alanda yer almakta olup, temel bilimler, yaşam bilimleri, malzeme bilimi ve mühendislik gibi birçok farklı alanda bilim insanlarına ve sanayi kuruluşlarına laboratuvar test ve analiz hizmetleri sunuyor. Merkez, Devlet Planlama Teşkilatı’nın desteğiyle kurulmuş olup, ulusal ve uluslararası bilimsel ve teknolojik gelişmelere katkıda bulunmayı amaçlıyor.
Merkez, ülkenin ve bölgenin sanayi ihtiyaçlarına odaklanarak, uluslararası düzeyde yetkin ve öncü çalışmaların yapılmasını sağlıyor. 2022 yılında DAYTAM, “Fiziksel ve Kimyasal Analizler” alanında Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından OECD İyi Laboratuvar Uygulamaları (ILU) uygunluk beyanı aldı. Bu akreditasyon, DAYTAM’ı Türkiye’deki 8. merkez ve kamuda ilk merkez yapmış, ayrıca OECD üyesi 38 ülkede tanınan bir kalite standardını sağladı.
ULUSLARARASI STANDARTLARA UYGUN
DAYTAM, organik ve inorganik numunelerin kimyasal içerik analizleri için çok çeşitli teknikler kullanıyor. Kimyasal testler, endüstriyel ve doğal ürünlerin saflık ve toksik bileşen profillerini belirlemektedir. Ayrıca, kimya, kozmetik, farmasötik, gıda ürünleri, plastikler, polimerler, mineraller ve biyoteknolojik ürünler üzerinde yapılan analizlerle, birçok sektörde kalite güvence süreçlerine katkı sağlanıyor. DAYTAM’da farmasötik analizler kapsamında ilaçlardaki aktif maddeler, safsızlıklar ve metabolomiks çalışmaları ileri kromatografik ve kütle spektrometre sistemleri ile analiz ediliyor. Özellikle eser metallerin analizi, ilaç endüstrisinde büyük önem taşımakta olup, uluslararası standartlara uygun şekilde yapılıyor.
Malzeme bilimi ve nanoteknoloji laboratuvarı, inorganik ve organik yapıdaki malzemelerin mikro ve nano ölçeklerde analizini yapmaktadır. Laboratuvarda, SEM, FIB-SEM, AFM gibi gelişmiş cihazlar kullanılarak malzemelerin elementel, morfolojik, kimyasal ve elektriksel özellikleri detaylı bir şekilde inceleniyor. DAYTAM, ayrıca ince filmler, metalik malzemeler ve biyomalzemeler üzerinde çeşitli karakterizasyon teknikleri sunuyor.
DAYTAM bünyesindeki 160 m²’lik temiz oda, nanofabrikasyon ve diğer nanoteknolojik işlemler için tasarlanmış bir laboratuvar kompleksidir. İletişim, savunma sanayi ve sağlık gibi alanlarda kullanılan mikro ve nano cihazların üretimi, temiz odada yapılıyor. Sınıf 100, 1.000 ve 10.000 seviyelerinde sınıflandırılmış bu odalarda, nanometre ve mikrometre ölçeklerinde hassas üretimler gerçekleştiriliyor. DAYTAM, temiz oda altyapısı kullanılarak, optik sensörler, gaz sensörleri, biyosensörler, ışık yayan diyotlar (LED), güneş hücreleri, yakıt pilleri ve transistörler gibi cihazların üretimi yapılıyor. Aynı zamanda saçtırma ve termal buharlaştırma sistemleri ile yüksek kaliteli ince film üretimi mümkün.
KALİTELİ BİR HİZMET SUNUYOR
DAYTAM’daki yaşam bilimleri laboratuvarı, biyomedikal, tarım, gıda, ilaç ve kozmetik sektörlerinde ihtiyaç duyulan biyouyumluluk testleri de yapılıyor. Bu testler, sitotoksisite, genotoksisite, fototoksisite, deri irritasyonu ve kozmetik ürünlerde mikrobiyal testler gibi kapsamlı bir yelpazeyi kapsıyor. Ayrıca, DAYTAM’da hücre kültürü laboratuvarı da bulunuyor ve bu laboratuvar, kanser araştırmaları, aşı ve ilaç geliştirme gibi kritik alanlarda araştırmalar yapmak için bir ortam sunuyor. Moleküler biyoloji ve genetik analizler gibi ileri düzey testler, araştırmacılara güvenilir ve kaliteli bir hizmet sunuyor.
Kaynak: Sanayi Gazetesi