TÜBİTAK 1501 & 1507 programlarında son çağrı dönemi açıldı: Bu çağrıda neler değişti?

SARA GEMALMAZ

Türkiye’de Ar-Ge ve yenilikçilik denince TÜBİTAK destek programları ilk akla gelen araçlardan biridir. Uzun yıllardır KOBİ’lere ve sanayi kuruluşlarına sunduğu desteklerle birçok teknolojik fikrin ürünleşmesini sağlayan TÜBİTAK, 2025 yılının ikinci çağrısıyla birlikte önemli değişiklikler yaptı.

Hedef Daha Nitelikli Projeler;

1501 Sanayi Ar-Ge Destek Programı ve 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı, 21 Temmuz 2025 itibarıyla başvuruya açıldı. Bu programlar sadece finansman sunmakla kalmıyor. Aynı zamanda firmaların proje üretme becerilerini geliştirmeyi, ticarileşebilir sonuçlar ortaya koymalarını ve ülkeye katma değer yaratmalarını amaçlıyor.

TÜBİTAK AR-GE DESTEK PROGRAMLARI

1501 Programı, teknik olgunluğu daha yüksek projeleri hedefliyor. Bu programda bütçe sınırı yok. Proje süresi en fazla 24 ay. Destek oranı %75. Yerli malı belgeli harcamalarda %15 ek destek sağlanıyor. 19 milyon TL’yi aşan projelerde ekonomik fizibilite raporu zorunlu hâle geldi. Bu, projelerin ticari yönünün de en az teknik içeriği kadar önem taşıdığını gösteriyor.

1507 Programı, Ar-Ge yolculuğuna yeni başlayan KOBİ’ler için bir başlangıç platformu. Bütçe 3.000.000 TL ile sınırlı. Maksimum proje süresi 18 ay. Disiplinli ve gerçekçi şekilde kurgulanmış projeler bekleniyor. Danışmanlık ve rapor hazırlama hizmetleri için 55.000 TL’ye kadar destek verilmesi, özellikle proje yazımı konusunda tecrübesiz firmalar için ciddi bir teşvik.

Değerlendirme Sistemi;

2025-2 çağrısı ile birlikte dikkat çeken bazı yapısal değişiklikler de yürürlüğe girdi. Bu değişiklikler sadece başvuru formuna ya da takvime değil; değerlendirme sürecine, hakemlerin yaklaşımına ve projenin tasarlanma biçimine doğrudan etki ediyor.

Artık her proje üç temel başlık altında ayrı ayrı puanlanıyor:

1. Ar-Ge niteliği ve yenilik düzeyi
2. Kurumsal altyapı ve planın uygunluğu
3. Ekonomik yarar ve ulusal katkı potansiyeli

Bu başlıklardan herhangi birinden 60 puanın altında alan projeler, genel ortalamaları yüksek olsa bile doğrudan reddediliyor. Bu durum, her başlığın kendi içinde güçlü olması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor.

Ayrıca, 1507 programında hakem değerlendirme eşiği 55’ten 60’a yükseltildi. Artık ortalamanın biraz üzerinde olmak yeterli değil. Daha vizyoner ve bütünlüklü projeler bekleniyor.

Ticarileşme geçmişi olan projelere verilen ek puanlar da yeniden düzenlendi. Daha önce 10 puan avantaj sağlayan başarılı ticarileştirmeler, artık en fazla 5 puan değerinde. Buna karşılık, başarısız ticarileşmeler -1 puan ile değerlendirmeye etki edebilecek. Bu değişiklik, TÜBİTAK’ın sürdürülebilir ve gerçek pazara ulaşabilecek projelere öncelik verdiğini gösteriyor.

Kurum artık yalnızca “kâğıt üzerinde güzel” olan projeleri değil, sahada karşılığı olan, firmanın kültürüne etki eden ve ülkeye değer katan projeleri desteklemeyi hedefliyor.

Proje başvuru formu artık yalnızca bir başvuru belgesi değil, aynı zamanda firmanın uygulayacağı stratejik bir yol haritası olarak görülmeli. Bu nedenle proje yazımı ciddi bir uzmanlık alanı hâline geliyor. Her paragraf, projenin neden desteklenmesi gerektiğine doğrudan yanıt vermeli.

Firmalar için en önemli tavsiye şudur: Projenizi bir yatırım planı gibi tasarlayın. Teknik içeriği kadar ekonomik modeli, organizasyon şeması, fizibilite analizleri ve uygulama adımları da güçlü olmalı.

SON BAŞVURU TARİHLERİ

• 1501 Programı için son başvuru tarihi: 29 Eylül 2025
• 1507 Programı için son başvuru tarihi: 22 Eylül 2025

Ön kayıtların bu tarihlerden birkaç gün önce tamamlanması gerektiği unutulmamalı. Başvuru yapmayı planlayan firmalar, hazırlıklarını son güne bırakmamalı.

TÜBİTAK’tan destek almak bir başarıdır. Ama asıl başarı, bu desteği ülkeye, sektöre ve firmaya değer katan bir ürüne dönüştürebilmektir.

Kaynak: Sanayi Gazetesi