TÜİK, 81 ilin kişi başı gelirini ve milli hasılandaki payını açıkladı. Kişi başı gelirde ilk sırada 17 bin 89 dolarla Kocaeli yer alırken en düşük kişi başına gelir 2 bin 988 dolarla Ağrı’da gerçekleşti. Ortalama 9 bin 592 dolar gelirin üzerinde Kocaeli’nin ardından şu iller sıralandı: İstanbul, Tekirdağ, Ankara, Bilecik, İzmir, Yalova, Kırklareli, Bursa, Bolu, Eskişehir, Artvin, Çanakkale.
Kişi Başı Gelirde Basamak Atlayan İller
TÜİK verilerine göre bazı illerde önemli gelişmelerin yaşandığı görülüyor. Zonguldak, 2004 – 2021 arasında kişi başına gelirde 27 basamak ilerleyerek 54’üncü sıradan 27’nci sıraya çıktı. İllerin milli hasıla içindeki payı sıralamasında da 32’nci sıradan 28’inci sıraya yükseldi. Mardin ise sıralamadaki yeri 21 basamak yukarı gitti. 2004 yılında milli gelir sıralamasında 42’inci sırada yer aldı. Osmaniye, Aksaray, Erzincan, Artvin, Gaziantep, Ardahan, Kırıkkale, Uşak, Hatay, Iğdır ve Elazığ, kişi başına gelir sırasını 10 basamaktan fazla artıran iller olarak dikkat çekti.
3 Büyük Şehirde Kıyasıya Mücadele
Üç büyük ilden Ankara’nın durumunda, kişi başına gelir sırasında bir değişiklik yok. 2004’te Ankara 4’üncü sıradaydı. Sonra 3’üncü sıraya yükseldiyse de 2021’i yine 4’üncü sırada tamamladı. İstanbul 2004 – 2010 ve 2015’te 1’inci sıradaydı. Ancak 2021’de birinciliği Kocaeli’ye kaptırdı ve 2’inci sıraya geriledi. İzmir, iki basamak tırmandı. 2004’te 8’inci sıradaydı. 2021’i 6’ncı sırada tamamladı. Bu üç ilin milli gelir içindeki payı gelişmeleri de şöyle: İstanbul 2004’te Türkiye milli hasılasının yüzde 30’unu üretmiş. 2010’da yüzde 29.2’sini, 2015’te yüzde 30,9’unu üretmiş. 2021 itibariyle payı yüzde 30,4. İkinci sıradaki Ankara ile üçüncü sıradaki İzmir’in milli hasıla payları 2004’ten 2021’e aynı düzeyde.
En Küçük Milli Hasılaya Sahip İller
Sinop, son 17 yılda 29 basamak geriledi. Şehrin milli gelir içindeki payı da 0,21’den yüzde 0,14’e geriledi. kişi başına gelir sıralamasında Nevşehir 23, Gümüşhane 19, Burdur 16, Diyarbakır 14 basamak geriledi. Türkiye’de milli gelir içindeki payı en düşük il yüzde 0,06 ile Bayburt. 2021 verilerine göre en küçük milli hasıla payı olan 5 il şöyle: Bayburt, Ardahan, Tunceli, Gümüşhane ve Kilis.
Gerileme Yaşayan İller
En yoksul iller içinde batıdan tek ilin Tokat olduğunu gösteren verilere göre, kişi başına gelir Kars ve Bingöl’ün altında olduğunu gösteriyor. Tokat’ın milli hasıla içindeki payı yüzde 0,48’den 0,34’e düşmüş. Ordu ve Yozgat, Hakkari’nin altında kişi başına gelirle en yoksul 15 il içinde yer alıyor. Milli hasıla payında ciddi gerileme olan iller ise şöyle: Yozgat, Trabzon, Tokat, Diyarbakır, Çorum, Denizli, Antalya, Aydın ve Balıkesir.
Tekirdağ’ın ekonomi atağı dikkat çekiyor. AB sürecinde şirketlerin ihracatta avantaj sağlamak için tercih ettiği yatırım illerinden biri olan Tekirdağ, en zengin 5 il içinde yer aldı. Tekirdağ’ın milli hasıla içindeki payı 2021’de yüzde 2,01’e yükseldi.