Doğal Gaz Taşıma Hacminde Yeni Dönem: Azerbaycan’dan Türkiye ve Avrupa’ya doğal gaz sevkiyatı için inşa edilen ve faaliyete geçen Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP), Hazar Denizi’ni Türkiye ile birleştirdi.
Enerji İş Birliğinde Yeni Boyut
Memmedov, Azerbaycan’dan İtalya’ya kadar uzanan Bakü-Tiflis-Erzurum, TANAP ve Trans Adriyatik Boru Hattı’nın (TAP) toplam yatırım bedelinin 40 milyar dolar olduğuna dikkati çekerek, “Türkiye ve Azerbaycan’ın bugüne kadar süregelen başarılı iş birliğinin enerji alanındaki en büyük ve önemli adımlarından birisi olan TANAP, Avrupa ve Türkiye’nin doğal gazda kaynak çeşitliliğinin artırmasının yanı sıra Türkiye’nin enerji koridoru olması yolunda bugüne kadar atılan en stratejik adımlardan biridir. Bu proje sayesinde kurucu lider Haydar Aliyev döneminde başlayan Türkiye-Azerbaycan enerji iş birliği yeni bir boyuta taşınmıştır.” ifadelerini kullandı.
En Yüksek Hacim Türkiye’de
TANAP’ın faaliyete başlamasından bu yana Türkiye’ye 22, Avrupa’ya 24 milyar metreküp olmak üzere toplam 46 milyar metreküp gaz taşındığını vurgulayan Memmedov, “Yeni rakamlara bakacak olursak hacmin büyük ölçüde arttığını görebiliriz. Bu yıl TANAP ile Türkiye’ye 10,2 milyar metreküp, Avrupa’ya 12 milyar metreküp olmak üzere 22,2 milyar metreküp gaz ihraç edilmesi bekleniyor. TANAP’ın önümüzdeki yıllarda iletim kapasitesinin mevcut 16 milyar metreküpten, iki katına çıkarılması planı, Türkiye’nin bir ‘doğal gaz hub’ına dönüşmesine önemli katkı sağlayacaktır.” diye konuştu.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) Doğal Gaz Piyasası 2022 Yılı Sektör Raporu‘na göre Azerbaycan’ın Türkiye’ye gaz sevkiyatı 2022’de 8 milyar 705 milyon metreküp seviyesinde gerçekleşti. Söz konusu gaz sevkiyatının bu yıl 10,2 milyar metreküpe çıkarılması yıllık bazda yaklaşık 1,5 milyar metreküp artış anlamına geliyor.
“TANAP, Türkiye’yi ‘Enerji Hub’ı Seviyesine Ulaştırdı”
Memmedov, “Kapasitenin 32 milyar metreküpe çıkarılması hem Azerbaycan’ın hem de farklı devletlerin gazının o boru hattıyla Avrupa devletlerine gönderilmesine imkan tanıyacaktır. Bu, hem Azerbaycan ve Türkiye’nin Avrupa’nın enerji güvenliğindeki rolünü artırmış olur, hem de iki ülkenin siyasi önemini artırır.” değerlendirmesinde bulundu.
TANAP projesiyle birlikte Türkiye’nin doğu ve batı arasında enerji koridoru olmaktan çıkarak “enerji hub”ı seviyesine ulaştığını belirten Memmedov, “TANAP ile Azerbaycan, güvenilir bir partnerle enerjisini Batıya ulaştırırken, Türkiye de kendi enerji güvenliği için güvenilir bir partner kazanmış oldu ve Avrupa Birliği’nin enerji güvenliği için kritik rol üstlendi. Böylelikle her iki ülke ve Avrupa bu iş birliğinden kazançlı çıkmış oldu. Uluslararası arenadaki gelişmeler TANAP’ın önemini daha da artırdı.” ifadelerini kullandı.
SOCAR’dan, Türkiye Enerji Sektörüne Yatırım
Büyükelçi Memmedov, Azerbaycan’ın Türkiye’nin enerji sektörüne yönelik yatırımlarına ilişkin, “Bu mega projelerin yanı sıra Azerbaycan’ın devlet şirketi SOCAR’ın Türkiye’de enerji sektörüne ikili bazda yaptığı yatırım tutarı 20 milyar dolar civarındadır. SOCAR, Türkiye’deki petrol, gaz ve petrol ürünleri tedarikçilerinden biridir ve Türk firmaları, TPAO ve BOTAŞ ile kapsamlı bir iş birliği bulunmaktadır.” diye konuştu.
SOCAR ve TPAO arasında hidrokarbon yataklarının aranması ve üretimindeki iş birliğine dikkati çeken Memmedov, TPAO’nun Azerbaycan’ın Şafak-Asiman, Karabağ ve diğer bazı projelerle ilgilendiğini söyledi.
Iğdır-Nahçıvan Hattında Çalışmalar Sürüyor
Memmedov, Iğdır ve Azerbaycan’ın Nahçıvan bölgesi arasında doğal gaz boru hattı inşa edilmesinin da gelecek projeler arasında yer aldığına işaret ederek, “2020 yılında imzalanan mutabakat zaptı ile temelleri atılan ve yılda 500 milyon metreküp gaz taşıma hacmine sahip olacak bu projenin uygulanması yönünde gerekli adımlar atılıyor.” dedi.