Avrupa Birliği’nin yürütme organı, üye ülkeler arasında ortak askeri alımları teşvik ederek savunma üretimini artırmaya yönelik 1,5 milyar Euro’luk (1,6 milyar ABD Doları) bir plan önerdi. Avrupa Komisyonu Salı günü, Rusya’nın Şubat 2022’de başlayan Ukrayna’yı tam kapsamlı işgali karşısında üretimi artırmakta zorlanan bir sektörü desteklemeyi amaçlayan Avrupa Savunma Sanayii Programını sundu .
AB’nin dış ilişkiler ve güvenlik politikasından sorumlu yüksek temsilcisi Josep Borrell, Salı günü Brüksel’de düzenlediği basın toplantısında, “Savaş sınırlarımızda” dedi. “Rusya’nın saldırganlık savaşı, endüstriyel savunma kapasitemizi artırmamız konusunda büyük bir aciliyet duygusu yarattı.” AB’nin 27 üye ülkesinin her birinin savunma bütçesinden sorumlu olması nedeniyle, ekonomik milliyetçilik çoğu zaman Fransa ve Almanya gibi ülkeleri Avrupalı yerine yerel satın almalara itti. Ortaya çıkan parçalanmanın bir bedeli var: Avrupa Parlamentosu’nun 2019’daki bir raporu , blok içinde güvenlik ve savunma politikasındaki tekrarların maliyetinin yılda en az 22 milyar Euro olduğunu ortaya çıkardı.
Avrupa Komisyonu’nun başkan yardımcısı Margrethe Vestager, basın toplantısında şunları söyledi: “Son iki yılda, keskin talep artışını karşılamaya yetecek üretim kapasitesine sahip olmayan bir savunma sanayii durumuyla karşı karşıya kaldık.” “Ulusal sınırlar boyunca, ölçek ekonomilerini sınırlayan ve güvensizlik yaratan, aynı zamanda endüstriyel oyuncular arasında gerçek rekabeti engelleyen, iyi bilinen bir yapısal parçalanmayla canlı bir şekilde karşı karşıya kaldık. Bu, büyük verimsizliklere ve vergi mükelleflerinin parasının karşılığının yetersiz olmasına yol açıyor.” AB’nin iç pazardan sorumlu komisyon üyesi Thierry Breton, Avrupa Savunma Sanayii Programı (EDIP) için finansmanın 2025’ten 2027’ye kadar süreceğini ve blok yeni bir uzun vadeli bütçe müzakere edene kadar bir köprü görevi gördüğünü söyledi.
Komisyon, üye ülkeleri 2030 yılına kadar savunma satın alma bütçelerinin en az %50’sini, 2035 yılına kadar ise %60’ını AB’de harcamaya davet ediyor. Birliğin yürütme kolu ayrıca ülkelerden 2030 yılına kadar savunma ekipmanlarının en az %40’ını işbirliği içinde satın almalarını istiyor. Vestager’e göre Şubat 2022’den Haziran 2023’e kadar AB devletleri savunma satın alımlarına 100 milyar Euro’dan fazla harcadı. Vestager, bunun neredeyse %80’inin AB dışında harcandığını, yalnızca ABD’nin % 60’tan fazlasını oluşturduğunu söyledi. Bu kadar parayı blok dışında harcamanın artık sürdürülebilir olmadığını söyledi.
Breton, komisyonun, gerekirse silah üretimini artırmaya hazır sanayi tesislerini AB fonlarıyla finanse ederek riski sanayiyle paylaşmaya yönelik planlar geliştirdiğini de sözlerine ekledi. Borrell’e göre Avrupa mühimmat endüstrisi, Ukrayna’daki savaşın başlangıcından bu yana üretim kapasitesini %50 artırdı. Breton, AB’nin şu anda Ukrayna’ya ayda 80.000’den biraz fazla top mermisi sağladığını söyledi. Borrell, AB bağışlarına ek olarak Ukrayna’nın doğrudan sözleşmeler yoluyla Avrupa savunma sanayisinden 350.000’den fazla mermi satın aldığını da sözlerine ekledi. Breton, şu anda önemli olan, AB savunma sanayii üssünün hızla büyümesi ve böylece Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “bizim son derece ciddi olduğumuzu” anlamasıdır dedi. Avrupa’nın savunma üretiminin yalnızca Rusya’nınkiyle aynı seviyede olmayacağını, “bunu çok daha iyi yapacağız” diye ekledi.