Kaynaklara göre, 2025 mali yılı için son bütçe belgeleri , Raptor’ın “2040’a kadar” ulusal savunma ve seyir füzesi yetenekleri sağlama rolünü sürdürmesi için bir plan özetliyor. Bu finansman talebi, F-22’nin silahları, iletişimleri, navigasyon sistemleri, pilot-araç arayüzü ve elektronik harp paketinin yükseltilmesi için ayrılmış önümüzdeki birkaç yıl için yaklaşık 10 milyar doları içeriyor.
“Raptor canlanması” neden beklemede? ABD Hava Kuvvetleri’nin Yeni Nesil Hava Hakimliği [NGAD] programı, sıkı bütçeler ve tasarım ve ihtiyaçlarının yeniden değerlendirilmesi nedeniyle duraklama yaşadı. Hava Kuvvetleri Bakanı Frank Kendall, özellikle B-21 Raider ve Sentinel ICBM gibi diğer önceliklerden kaynaklanan mali baskılar nedeniyle uçağın konseptinin ve operasyonel özelliklerinin kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesinin önemine dikkat çekti. Ayrıca, savaşçının insanlı mı yoksa insansız mı olması gerektiği konusundaki tartışma, tasarımını büyük ölçüde etkileyebilir.
Bu duraklama, Hava Kuvvetleri’nin NGAD’nin hızla ilerleyen teknolojilerle uyumlu olduğundan emin olma genel stratejisiyle bağlantılıdır, özellikle de potansiyel rakiplerin yenilikleri göz önünde bulundurulduğunda. Hava Kuvvetleri yetkilileri, maliyetleri düşük tutmak ve hızla değişen bir savaş alanı ortamına uyum sağlamak için programı basitleştirmenin yollarını araştırıyor. Bu faktörleri değerlendirdiklerinde, NGAD’nin geliştirilmesi için zaman çizelgesi iki yıla kadar uzayabilir.
F-22 Raptor bir canlanma yaşıyor gibi görünüyor. Bu devam eden modernizasyon, motor, silah sistemleri ve bakım hizmetleri tedarikçileri için iyiye işaret ve tutarlı bir parça ve destek talebini garantiliyor. F-22’nin çeşitli uluslararası çatışma bölgelerinde aktif olmasıyla, yükseltmeleri en son teknolojileri entegre etmeye doğru kayıyor. Bu, tedarikçilere uçağın performansını artırmak için yenilik yapmaları ve son teknoloji çözümler sunmaları için bolca fırsat sunuyor.
“Raptor” tedarik zincirini tartışırken, F119 RTX motorunun üreticisi olan Pratt & Whitney’i vurgulamalıyız ve onlar zaten önemli değişiklikler gördüler. F-22 Raptor’ı çalıştıran F119 motoru, dijital sağlık yönetimi ve bakım stratejilerindeki gelişmeler sayesinde performansta önemli iyileştirmeler gösterdi.
Pratt & Whitney, uçuş verilerini gelişmiş bakım algoritmalarıyla birleştirerek motor sağlığının gerçek zamanlı izlenmesini sağlayan Kullanıma Dayalı Yaşam [UBL] programını hayata geçirdi.
Bu son teknoloji yöntem, yalnızca motorun operasyonel hazırlığını artırmakla kalmıyor, aynı zamanda ABD Hava Kuvvetleri’ne program süresince 800 milyon dolardan fazla tasarruf sağlaması da öngörülüyor. Bakım çizelgelerini önceden belirlenmiş aralıklar yerine gerçek motor koşullarına göre ayarlayarak, F119 en yüksek performansı ve güvenilirliği daha verimli bir şekilde sürdürebilir.
Ayrıca, F119 motoru gerçek dünyadaki operasyonel kullanımı taklit eden kapsamlı testler yoluyla inanılmaz dayanıklılığını ve güvenilirliğini kanıtlamıştır. 2019’da Pratt & Whitney, filo genelinde %95’lik bir motor hazır olma oranı bildirerek motorun gelişmiş mühendisliğini ve olağanüstü tasarım yeteneklerini sergilemiştir. Sürekli performans iyileştirmeleri ve üretim maliyetlerinde önemli bir düşüş sayesinde F119, bugün hizmette olan en iyi turbofan motorlarından biri olarak öne çıkıyor. Bu gelişmeler yalnızca F-22’nin modern hava muharebesindeki hakimiyetini güçlendirmekle kalmıyor, aynı zamanda gelecekteki yükseltmeler ve yenilikçi teknolojiler için de güçlü bir temel oluşturuyor.
Raytheon, F-22’nin yeteneklerini geliştirmek için adımlar atıyor. Şu anda, F-22 dahil olmak üzere dünya çapında 14 farklı savaş uçağı platformunda kullanılan görsel menzil ötesi AIM-120 Gelişmiş Orta Menzilli Hava-Hava Füzesi’ni [AMRAAM] geliştiriyorlar. En son sürüm olan AIM-120D-3, daha iyi menzil ve düşman radar parazitlerine ve karşı önlemlere karşı artırılmış direnç sunuyor.
F-22’nin sensörleri etrafında spekülasyonlar var. 3 Eylül’de Raytheon, gizli bir jetin yerleşik sensörlerine yönelik açıklanmayan yükseltmeler için USAF’tan 1 milyar doların üzerinde değerinde önemli bir sözleşme aldı. Belirli uçak resmi olarak isimlendirilmemiş olsa da, bazı Amerikalı analistler Raptor’ın bu sözleşmenin odak noktası olduğuna inanıyor. Ancak, bu doğrulanmadı ve şimdilik spekülasyon olarak kalmaya devam ediyor. Başlangıçta hava üstünlüğünde baskın olmak için tasarlanan F-22, eşsiz çevikliğini, gizliliğini ve savaş becerilerini defalarca sergiledi. Sürekli yükseltmeler ve bakımla, uçak ABD Hava Kuvvetleri filosunun hayati bir unsuru olmaya devam edecek ve Amerikan hava gücünün giderek karmaşıklaşan küresel tehdit ortamında üstünlüğünü sürdürmesini sağlayacak.
Ancak F-22’nin hizmet ömrünü uzatmak, askeri havacılığın geleceği ve ABD ordusunun stratejik öncelikleri hakkında önemli soruları gündeme getiriyor. Bu uçak kendini defalarca kanıtlamış olsa da, genişletilmiş kullanımı, gelişen tehditlere yönelik potansiyel boşlukları ortaya koyuyor.
Savunma bütçeleri sıkı bir inceleme altındayken ve hızlı teknolojik gelişmeler yaşanırken, ABD Hava Kuvvetleri, denenmiş ve doğru eski sistemlere olan güveni yeni nesil teknolojilere yatırım yapma ihtiyacıyla dengeleme zorluğuyla karşı karşıyadır. F-22’yi çalışır durumda tutma kararı, NGAD programını hızlandırmanın ve ABD’nin modern savaşın karmaşıklıklarına hazır kalmasını sağlamanın aciliyetini vurgulamaktadır.
Kaynak: Haber Merkezi