Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleşen Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev görüşmesinin ardından, Azerbaycan’ın BRICS’e resmi olarak başvuruda bulunduğu açıklandı.BRICS’in sosyal medya hesabından pazartesi akşamı yapılan açıklamada, Azerbaycan’ın birliğe resmi başvuruda bulunduğu duyuruldu. Temmuz ayında yapılan BRICS 10. Parlamento Forumu’na katılan Azerbaycan Milli Meclisi Başkanı Sahibe Gafarova, ülkesinin birliğe katılma isteğini duyurmuştu.
BRICS NEDİR?
Üyeleri Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın İngilizce isimlerinin ilk harflerinden oluşan BRICS, 2001’de dönemin Goldman Sachs’ın baş ekonomisti Jim O’Neill tarafından kaleme alınan ve Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in büyüme potansiyellerini değerlendiren bir araştırma makalesinden ilham alarak kuruldu. İlk etapta Güney Afrika’nın üye olmadığı grup, 2009’da Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Batılı müttefiklerin dünya düzeni hegemonyasına karşı bir platform oluşturmak amacıyla, Rusya’nın girişimiyle kuruldu. Ekonomik nüfuz ve nüfus olarak BRICS’in en küçük üyesi olan Güney Afrika, ilk genişleme sürecinde 2010 yılı sonunda gruba katıldı. Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri de 1 Ocak 2024’te birliğe katıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2018’de özel davetli olarak katıldığı BRICS zirvesinde Türkiye’nin de üyelikle ilgilendiğini belirtmişti.
BRICS NASIL İŞLİYOR?
Grup, Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Bankası ya da Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) gibi bir uluslararası bir örgüt değil. Üye ulusların dönüşümlü olarak başkanlığını üstlendiği grubun devlet ve hükümet başkanları yılda bir kez bir araya geliyor. Oy birliği ile karar alan grubun bütün üyeleri dünyanın en gelişmiş ekonomilerinden oluşan G20 grubunun da üyesi. Grup, jeopolitik konuların yanı sıra, ekonomik işbirliği, çok taraflı ticaret ve kalkınmayı arttırmaya odaklanıyor.
TÜRKİYE VE BRICS
Türkiye’de BRICS gündemi, 2018’de Erdoğan’ın BRICS Zirvesi’ne katılmasıyla ve 2022 yılında Putin’in Türkiye’yi BRICS’e katılmaya davet etmesiyle ısındı. Ancak, Türkiye’nin çoklu dış politika çabası çerçevesinde Asya’daki tüm bölgesel örgütlere katılım isteği göstermesi dışında özel bir BRICS gündemi olduğuna dair bir işaret yok. Örneğin, Wang Yi’nin ziyareti öncesi Çin Dışişleri Bakanlığı Türkiye’nin davetini BRICS Zirvesi’yle ilintilendirdi ama hemen arkasından 1 Ağustos’ta Çin ordusunun kuruluş yıldönümü kutlamalarına katılan Kara Harp Okulu Komutanı Gültekin Yaralı, Türkiye’nin BRICS’e değil, Şanghay İş birliği Örgütü’ne katılma isteğini hatırlattı.
“BRICS TÜRKİYE’YE FAYDA SAĞLAMAZ”
Konuyla ilgili Sanayi Gazetesi’ne açıklamalarda bulunan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı ve Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Başkanı Jak Eskinazi, Türkiye’nin BRICS’e katılmaması gerektiğini aktardı. Eskinazi açıklamasında, Türkiye’nin üye olması için Avrupa Birliği’nden umudunu tamamen kaybetmesi gerektiğini bununda pek mümkün olmadığını aktardı. Eskinazi BRICS’in yapısının ihracat ve ticaret bakımından genel anlamda katkı sağlamadığını dile getirdi. Eskinazi, “Bugün Hindistan ve Brezilya veya diğer ülkeler olsun aralarında bir ekonomik iş birliği yok sadece lafta kalan bir şey var” dedi. Eskinazi, G-7 ve G-20’ye politik alternatif olarak yaklaşımın olabileceğini ancak ekonomik olarak katkıda bulunmayacağını dile getrdi.
Kaynak: Haber Merkezi