Ekonomim haberine göre, başta Bayrampaşa Bölgesi olmak üzere İstanbul’da faaliyet gösteren halı üreticilerinin göçü gündemde yerini aldı. Tokat’ta 700-900 bin metrekare arasında bir alanda kümelenme çalışmasının 1 yıla kadar hayata geçeceği belirtilirken bir diğer önemli gelişme de el halısında yaşandı. Sektör temsilcileri, Anadolu’da el halısı atölye kurma çalışmalarının hızlandığını belirterek aynı zamanda kültürel bir miras olan el halıcılığında de özel sektör-devlet ortaklığının gerekliliğine vurgu yaptı. Verilen bilgilere göre 2021’de 18 bin olan dokumacı sayısı 10 bine kadar gerilemiş durumda.
Eski Makineler Üçüncü Dünya’ya
2021’de artan talep, yatırım atağına da yol açtı. Özellikle hafif, kolay yıkanabilir dijital baskı halılara talep salgın öncesine göre yüzde 20’lerden yüzde 60’lara yükseldi. Halı sektörü de bu değişim ve artan talebe bağlı olarak eski makinelerini İran, Mısır ve Hindistan gibi ülkelere satarken kendi makine parkını da yenilemeye başladı. İstanbul Halı İhracatçıları Birliği Başkanı Ahmet Hayri Diler, “100 tarak makineler vardı viskon halı yapılan. Onlar artık geçerliliğini yitirdi. Birçok fabrika modernizasyona gitti. Dekoratif halıya talep var. Herkes makinesini değiştirmeye başladı. Daha önce Belçika eski makinelerini bize satmıştı, biz de şimdi üçüncü dünya ülkelerine satıyoruz” dedi.
Tokat’ta “Dijital Baskı” Kümesi
Yenileme kapsamında artan maliyetler, birçok bölgede halı üretimini zorlaştırdı. Bu bölgelerin başında da İstanbul geldi. Her ne kadar sektörün merkezi Gaziantep olsa da İstanbul’da da irili ufaklı birçok üretici faaliyet gösteriyor. Ancak bölgede yer sorunu, yüksek kira ve işçilik gibi sorunlar nedeni ile taşınmanın bir zorunluluk haline geldiğini kaydeden Diler, Tokat Valiliği ve TSO ile görüştüklerini belirterek “Dijital baskı halılarla ilgili bir kümelenme gündemde. 700 ile 900 bin metrekare arasında bir alan tahsis edilecek. 20-25 firma başvuru yaptı. Görüşmelerimiz sürüyor, yerin pazarlığını yapıyoruz. Bu sayı artabilir. 1 yıla kadar hayata geçirmeyi planlıyoruz” dedi. El halısında da birçok yatırımcının Anadolu’da atölye açmayı planladığını dile getiren Diler, kendisinin de Uşak’ta bir Osmanlı Konağında 30 dokumacı ile yıllık 5 bin metrekare kapasiteli bir atölye açtığını söyledi.