Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) tarafından geliştirilen yeni nesil jet eğitim uçağı HÜRJET, İspanyol Hava ve Uzay Kuvvetlerinin F-5M eğitim uçağının yerini almak üzere başlattığı proje kapsamında İspanya’ya gidecek. Türk uzman basınından alınan bilgiye göre, İspanyol Hava Kuvvetleri’nden pilotların da yer aldığı bir heyetin, HÜRJET‘i yerinde incelemek üzere bu ay sonu veya ağustos ayında Ankara’daki TAI tesislerini ziyaret etmesi planlanıyordu. Ancak HÜRJET, yeteneklerinin değerlendirilmesi ve gösterilmesi için İspanya’ya gelecek. Azerbaycan, İspanya ve Kanada HÜRJET’in potansiyel müşterileri arasında yer almaktadır. TAI ile bu ülkeler arasındaki görüşmeler devam ediyor ve TAI, 2030’ların ortalarına kadar Türk Hava Kuvvetlerine 100 HÜRJET, uluslararası müşterilere ise 300 HÜRJET satmayı hedefliyor.
A400M VE HÜRJET TAKASI
Avion Revue haberine göre İspanya, 24 adet HÜRJET’in satın alınmasının bedelini 6 adet A400M’yi Airbus aracılığıyla Türk Hava Kuvvetleri’ne satarak (takas) ödemeyi teklif ediyor. Türk Hava Kuvvetleri, bir süredir envanterindeki A400M sayısını artırmak için çalışıyor ancak bütçe kısıtlamaları nedeniyle ilave alımlar mümkün olmuyordu. 2023 yılından bu yana CASA lisansıyla üretilen SF-5M’nin yerine yeni nesil jet eğitim uçağı arayışında olan İspanya, 2028 yılına kadar yeni nesil jet eğitim uçaklarını envanterine eklemeyi hedefliyor. HÜRJET, F-5M Özgürlük Savaşçısının yerini alacak dört adaydan (Boeing T-7, KAI T-50 ve Leonardo M-346) biri. HÜRJET Yeni Nesil Jet Eğitmeni, seçildiği takdirde, Talavera La Real hava üssünde bulunan 23 Filo (23 Kanat)’taki EF-18M Hornet ve Eurofighter Typhoon uçaklarında İspanyol Hava Kuvvetleri pilot adaylarını eğitmek için kullanılan 19 F-18M’nin yerini alacak. İspanya, C-101 Aviojet eğitim uçaklarının yerine Pilatus PC-21 turboprop eğitim uçaklarını (E.27 olarak adlandırıldı) seçti ve iki parti halinde toplam 40 uçak sipariş etti (24 + 16’sı Eylül 2021 ile Haziran 2022 arasında teslim edildi). İspanyol Hava Kuvvetlerinin Entegre Eğitim Sistemi, pilotların San Javier hava üssünde (T-35C Pillan ve C-101 Aviojet’lerin yerine) PC-21’i uçurmaya başladıkları iki aşamalı bir eğitim programı tasarlamaktadır. daha sonra Talavera La Real’in 23. Kanadında (SF-5M’lerde) ileri uçuş aşamasına geçin. Dolayısıyla yenilikçi teknoloji ve yetenekler vaat eden HÜRJET’in seçilmesi durumunda toplam 24 uçak sayısının 40’a çıkma potansiyeli bulunuyor. Merkezi Cadiz’de bulunan bir İspanyol şirketi olan Airtificial, HÜRJET’in geliştirme aşamasında TAI ile iş birliği yapan İspanyol şirketlerinden biri. Airtificial, HÜRJET için aktif ve pasif kontrol kolları (uçuş kontrol kolları) üretmektedir. Airtificial, 3 Nisan 2024’te seri üretim HÜRJET uçakları için kontrol kolları üretmek amacıyla 4,8 milyon Euro (5,2 milyon $) değerinde iki fazlı bir sözleşme imzaladığını duyurdu.
YENİ NESİL HÜRJET JET EĞİTİM UÇAĞI
Yeni Nesil Jet Eğitim Uçağı ile Tek Motorlu ve İki Koltuklu Süpersonik Hafif Taarruz Uçağı olarak tasarlanan HÜRJET’in geliştirilmesine, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) ile Sanayii Başkanlığı arasında imzalanan protokol kapsamında 2 Temmuz 2018 tarihinde başlandı. Savunma Bakanlığı (SSB) ve Türk Hava Kuvvetleri (HvK). “Jet Eğitim Uçağı ve Hafif Taarruz Uçağı Projesi”nin ilk çalışmaları Temmuz 2017’de başlamış ve TAI Yönetim Kurulu’nun onayının ardından şirket kaynaklarıyla finanse edilen bir proje olarak 14 Ağustos 2017’de resmi olarak lansmanı yapılmıştır. HÜRJET Projesi, 2030’lu yıllarda Türk Hava Kuvvetleri envanterinde yer alan T-38M ve NF-5A/B 2000 uçaklarının yerini alacak, sesten hızlı uçuş yapabilen yeni nesil yerli Jet Eğitim Uçağı ve hafif Taarruz Uçağı’nın geliştirilmesini hedefliyor. Türk Hava Kuvvetleri’nin F-16C/D uçağına yüklenecek ve Yakın Hava Desteği görevini üstlenecek. TAI ayrıca HÜRJET’in uçak gemileri ve deniz platformlarında görev yapabilecek deniz versiyonunu da planlıyor. HÜRJET, 2030’lu yıllarda yeni nesil KAAN yerli savaş uçaklarına pilot yetiştirmek amacıyla kullanılacak. Türk Hava Kuvvetleri, halihazırda Ana 2’nci Komutanlıkta konuşlu 68 adet T-38M Jet uçağıyla pilotluk ve muharebeye hazırlık eğitimleri veriyor.
Kaynak: Haber Merkezi