Şimdi onlar düşünsün: KAAN F-35’ten daha mı iyi?: Türkiye’nin uzun süredir beklenen savunma projesi, Milli Muharip Uçak (MMU) KAAN, ilk uçuşunu başarıyla tamamladı. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen ve yerli imkanlarla üretilen KAAN, bugün sabah saatlerinde Ankara’da ilk uçuş testini başarıyla gerçekleştirerek gökyüzüyle buluştu.
TARİHİ GÜN
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen Milli Muharip Uçak KAAN, ilk uçuşunu 21 Şubat 2024 günü sabah saatlerinde Ankara’da gerçekleştirdi. TUSAŞ Defence Turk tarafından edinilen bilgiye göre KAAN’ın fırlatma koltuğu testleri, tam boy statik testi, kontrol yüzeylerinin atalet ve statik testleri, iniş takımı düşürme testleri, sistem entegrasyon laboratuvarında aviyonik sistem testleri, yakıt testlerinin ardından motor çalıştırma testleri gerçekleştirilmişti. Bu bağlamda ilgili testler 2023 yılının sonuna doğru tamamlanmıştı. KAAN’ın yüksek hızlı taksi testlerinin ardından ilk uçuşunu onay verildi. Türk havacılık tarihinin gurur günü olarak kayıtlara geçen ilk uçuşla proje yeni aşamaya geçmiş oldu. Projede iki test uçağının daha üretimine başlandı ve bunlardan birinin 2024 ortalarında hazır olması planlanıyor. Türk Hava Kuvvetleri’ne ilk teslimat ise 2028 yılında. KAAN’ın hayalet bir savaş uçağı olacağını belirten TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, radar dalgalarını absorbe etmesi için TUSAŞ tarafından özel bir kaplamanın geliştirildiğini aktarmıştı. Test aşamasında olduğu belirtilen bu kaplama ise ilk uçuşta yer almadı.
5. NESİL SAVAŞ UÇAĞI
Haziran 2021’de ise Türk Hava Kuvvetleri’nin basına yaptığı sunumda MMU’nun tasarım özellikleri ve ihtiyaçları açıklandı. Yüksek manevra kabiliyeti ve güçlü bir itki sistemi, süperseyir kabiliyeti, uzun harekât yarıçapı, radarda düşük görünürlük, sensör füzyonu, gelişmiş veri bağı kabiliyetleri, yüksek hassasiyete sahip mühimmatlar atabilme kabiliyeti olan KAAN, hem hava-hava, hem de hava-yer muharebelerinin gereksinimleri için üstün kabiliyetler sağlaması hedefleniyor. KAAN; Gökdoğan, Bozdoğan, SOM ve NEB gibi birçok yerli mühimmatı taşıyabilecek. Tüm bunların yanı sıra çalışma gruplarının karşılıklı ziyaret ve görüşmeleri sonrasında KAAN Projesi kapsamında bazı alt sistemlerin Azerbaycan’da üretilmesi de planlanıyor. KAAN, 2028’de Hava Kuvvetleri’ne 20 tane teslim edilecek. 2029 itibarıyla ayda 2 tane üretilecek. Türkiye’nin istediği ülkeye satabileceği bu 5. Nesil uçak bugünkü rakamla yılda 2,4 milyar dolarlık ihracatın yolunu açıyor. KAAN üstün hava hâkimiyetini: Yeni silahlarla artırılmış havadan havaya muharebe menzili, yüksek/süpersonik hızda dahili silah yuvalarından hassas ve tam vuruş, yapay zekâ ve nöral ağ desteğiyle artırılmış muharebe gücü ile sağlıyor.
KAAN Mi? F35 Mi?
Türkiye, Rusya’dan S-400 alması sonrası ABD tarafından F-35 programından çıkarıldı. KAAN ve F-35’in karşılaştırmasında, ABD yapımı uçağın daha ilk analizlerde eşit ölçülere yakın olduğunu gösteriyor. KAAN, iki motorlu bir uçak olmasına rağmen arkadan çıkardığı ısı 1.500 dereceden aşağıda gösteriliyor. F-35’te ise bu ısı 2 bin derecenin üzerinde oluyor. Bu da KAAN’ın termal ısı açısından görünmezlik özelliğinde ABD yapımı F-35’ten daha başarılı yapıyor. Ayrıca ABD uçağında bulunan radar sistemi 20 sene öncesine ait özellikleri barındırıyor. KAAN’ın ise radar özelliklerinin daha da gelişmiş olacak. Bunlarla birlikte F-35 haricinde 5’inci nesil olarak kabul edilen dünyadaki diğer bazı muharip uçaklar olarak Rusya’nın Su-57’si ve Çin’in J-20’si gösteriliyor.
YAPAY ZEKÂ DESTEĞİ
Yeni nesil silahlarla havadan havaya muharebe, süpersonik hızda dahili silah yuvalarından hassas vuruş gerçekleştirebilecek KAAN, yapay zeka ve nöral ağ desteğiyle artırılmış muharebe gücü sağlayacak.
KAAN programı kapsamında Yıldırım Test Tesisi, Radar Kesit Alanı Test Tesisi, Rüzgar Tüneli Tesisi gibi dünyanın sayılı büyüklükteki test merkezlerinin ülkeye kazandırılması sağlanıyor. Bu sayede test verilerinin işleme kabiliyetlerinin artırılmasının da önü açılmış olacak.
AVİYONİK NE DEMEK?
Aviyonik; havacılıkta uçaklar, yapay uydular ve uzay araçlarının elektronik sistemleri için kullanılan terimdir.
KAAN İSMİNİN ANLAMI
Kaan, erkeklere verilen doğum adı ve soyadıdır. Aslı Türk halklarına dayanan Kaan ismi, “yönetici” ya da “Kralların Kralı” (Khagan) anlamına gelmektedir.
ÖZELLİKLER
| Özellikler | MMU KAAN | F-35A |
|---|---|---|
| Mürettebat | 1 | 1 |
| Uzunluk | 21 metre (69 ft) | 15,7 metre (52 ft) |
| Yükseklik | 6 metre (20 ft) | 4,38 metre (14,4 ft) |
| Kanat açıklığı | 14 metre (46 ft) | 10,7 metre (35 ft) |
| Güç kaynağı | 2 × GE F110-GE-129 turbofan | 1 × Pratt & Whitney F135 turbofan |
| İtme gücü (Artyakıcı olmadan) | 2 × 17.155 lbs-force (76 kN) | 28.000 lbs-force (125 kN) |
| İtme gücü (Artyakıcı ile) | 2 × 29.400 lbs-force (131 kN) | 43.000 lbs-force (191 kN) |
| Azami hız | Mach 1,8 (2.210 km/sa) | 1,6+ Mach (1.932 km/sa) |
| Servis tavanı | 55.000 fit (17.000 m) | 60.000 ft (18.288 m) |
| G limiti | +9g / -3,5g | 9 G |
| Aviyonikler | ASELSAN AESA Radarı, SAR, IRST, EOTS, DIRCM, Kaska Monteli Nişangah Sistemi | Gelişmiş aviyonik sistemleri |
| Dahili yakıt miktarı | Henüz bilgi verilmedi. | F-35A: 18.250 lb (8.280 kg) |
| Azami Kalkış Ağırlığı | Henüz bilgi verilmedi. | 31.751 kg (69.999 lb) |
| Muharebe yarıçapı | Henüz bilgi verilmedi. | F-35A: 1.081 km (584 deniz mili) |
| İtici Güç/Ağırlık oranı | Henüz bilgi verilmedi. | A: 0.89 |
Aviyonikler bakımından iki uçağın kıyaslandığı tablo:
| Aviyonik Özellikler | F-35A | MMU KAAN |
|---|---|---|
| Radar | Northrop Grumman AN/APG-81 AESA radarı | ASELSAN’ın yerli AESA Radarı BÜRFİS |
| Elektronik Harp Sistemi | BAE Systems AN/ASQ-239 Barracuda | Bilgi verilmedi. |
| Dağıtık Diyafram Sistemi | Northrop Grumman/Raytheon AN/AAQ-37 DAS | – |
| Elektro-Optik Hedefleme Sistemi | Lockheed Martin AN/AAQ-40 EOTS | TOYGUN (EOTS) |
| İletişim, Konumlandırma ve Kimliklendirme Takımı | Northrop Grumman AN/ASQ-242 CNI | – |
| Çok İşlevli Gelişmiş Veri Bağlantı Sistemi | Harris Corporation MADL haberleşme sistemi | – |
| Sentetik Açıklıklı Radar Sistemi | – | SAR (Sentetik Açıklıklı Radar Sistemi) |
| Kızılötesi Arama ve Takip Sensörü | CNI | IRST (KARAT) |
| Yönlendirilmiş Kızılötesi Karşı Tedbir Sistemi | – | DIRCM (Yıldırım-300) |
| Kaska Monteli Nişangah Sistemi | – | Kaska Monteli Nişangah Sistemi |