Türk silah sanayii, yerli üretimi artırarak dışa bağımlılığı azaltarak dünya çapında rekabetçi bir konuma ulaşıyor. İHA ve SİHA teknolojileri başta olmak üzere birçok alanda güçlü bir atılım gerçekleştiren Türkiye, önümüzdeki yıllarda savunma sanayisinde daha büyük projelere imza atmayı hedefliyor.
Sevgi PİLGİ
Türk savunma sanayisi 2024 yılında altın çağını yaşarken, üretilen yerli ve milli ürünler birçok ülke için tercih nedeni haline geldi. Söz konusu dönemde Türkiye, seri üretimden AR-GE’ye, inovasyondan teknoloji yönetimine kadar yürüttüğü tüm faaliyetler ve kazandığı üst düzey tecrübeyle dünyada savunma sanayisine yönelik ihracat yapan ülkeler arasında 11’inci sıraya yükseldi.
EN BÜYÜK 11.SİLAH İHRACATÇISI KONUMUNDA
Türkiye, son yıllarda yaptığı yatırımlarla dünya savunma sanayisinde önemli bir konuma geldi. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI) tarafından 2024 yılında yayımlanan rapora göre Türkiye, 2019-2023 yılları arasında dünyanın en büyük 11. silah ihracatçısı konumuna yükseldi. Bu dönemde Türkiye’nin silah ihracatı, bir önceki beş yıllık döneme göre %106 oranında artış gösterdi. Türkiye’nin en büyük müşterileri arasında Birleşik Arap Emirlikleri (%15), Katar (%13) ve Pakistan (%11) bulunuyor. Ayrıca, 2024 yılında Türkiye’nin savunma ve havacılık sanayisi ihracatı, NATO ve hizmet ihracatları dahil olmak üzere %29’luk bir artışla 7,1 milyar dolara ulaştı.
İHRACATTA ÖNEMLİ BAŞARILARA İMZA ATTI
Türkiye, savunma ve havacılık sanayisinde geçen yıl ihracatta önemli başarılara imza attı. Ocak-Kasım 2024 döneminde ihracat rakamı bir önceki yılın aynı dönemine göre %19 artış göstererek 5,8 milyar dolara, son 12 aylık ihracat rakamı ise %18,4’lük artışla 6,5 milyar dolara ulaştı. Türk savunma ve silah sanayisi, son yıllarda önemli bir gelişim göstererek hem ekonomik hem de stratejik açıdan ülkeye büyük katkılar sağlıyor. GTIP 93 (silah mühimmat) kırılımında dünyada verilere yansıyan yaklaşık 24.8 milyar dolarlık ticaret hacmi bulunmakta ve ABD 5.7 milyar dolarla ilk sırada yer alırken, İtalya 2.1 milyar dolarla ikinci ve Türkiye yaklaşık 1.7 milyar dolarlık ihracatla bu alanda küresel ölçekte ilk üçte yer alıyor. Günümüzde, Türk silah sanayisi, geniş bir yelpazede ürün ve hizmet sunuyor. Bu ürünler arasında, zırhlı araçlar, insansız hava araçları (İHA), füze sistemleri, deniz platformları, elektronik harp sistemleri ve mühimmatlar yer alıyor.
SAVUNMA SANAYİSİNE BÜYÜK KATKI
Derya Arms, silah imalat ve savunma ile havacılık sanayinde, tasarım ve seri üretim yaparak yerli ve milli savunma sanayinin gelişimine katkı sağlıyor. Uluslararası pazarda rekabet edebilen ürünleri dünya piyasalarına sunan Derya Arms, ürünlerini sadece yerel tüketicilere değil, dünya ölçeğinde pazarlayarak, yıllık av tüfeği bazındaki üretiminin yüzde 95’ini 85’ten fazla ülkeye ihracat olarak gerçekleştiriyor.
7.1 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT
Savunma sanayiinin ülke savunması için ihtiyaç duyulan her türlü silah, mühimmat, araç ve teçhizatın üretimi yapan bir sanayi organizasyonu olduğunu ifade eden Derya Arms Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Çeler, 2024 yılında, Türkiye’nin tüm sektörlerde 262 milyar dolar ihracat yaparken, savunma ve havacılık alanında yaklaşık 7.1 Milyar dolar (400 milyon dolar hizmet ihracatı dahil) ihracat gerçekleştirerek bu alanda 85 bin istihdam seviyesine ulaştığını vurguladı.
Türkiye’nin 2023 yılında yaptığı 5.5 milyar dolarlık savunma sanayii ihracatının (2024’te 7.1 milyar dolar) yaklaşık 1.7 milyar dolarlık kısmının (%30) silah mühimmat (GTIP 93) ihracatı olduğunu söyleyen Çeler, “Bu ihracat rakamlarına göre Türkiye, dünyada sayılı ülkelerden birisi olup, bunda en büyük payı 252.4 milyon dolarla av tüfekleri ihracatı almakta (bu alanda dünyadaki ihracatın yaklaşık % 14’ü) ve sırasıyla mühimmat, tabanca, parça aksesuar, kılıç-bıçak vb. alanlarda ihracat gerçekleştiriyor” dedi.
TASARIM VE MAKİNE MERKEZLİ ÜRETİM
Derya Silah olarak Türkiye savunma sanayisine olan katkılarından bahseden Mehmet Çeler, “Derya Arms olarak Beyşehir OSB’de 13 bin m2+10.000 m2 alan üzerine kurulu fabrikamız ve Konya OSB’de 35 bin m2+25.000 m2 yeni üretim tesisimiz, yaklaşık 250 çalışanımız ile Ar-Ge, tasarım ve makine merkezli üretime geçerek, minimum maliyetle, yüksek kaliteye sahip ürünlerimizi sadece yerel tüketicilere değil, dünya ölçeğinde pazarlayarak, yıllık av tüfeği bazındaki üretimimizin yüzde 95’ini 85’ten fazla ülkeye ihracat olarak gerçekleştiriyoruz” şeklinde konuştu.
ASELSAN Konya Silah Sistemleri tesisine Konya Savunma Sanayi A.Ş. vasıtasıyla, ortaklık elde ettiklerini söyleyen Derya Arms Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Çeler, şu ifadelere yer verdi: “Dünyanın ilk 50 Savunma Sanayi firmaları arasına girebilmiş bir şirket ile ortaklık kurabilmek, iş birliği içerisinde hareket etme konumuna gelmiş olmak, firmamız için bir gurur kaynağı. Derya Silah olarak bu tip iş birliklerine her zaman hazırız. Bu yatırımla Konya, ülkemizin savunma sanayi üretiminde üs şehirlerinden biri haline geldi. Ayrıca yüksek teknolojiye sahip ASELSAN tarafından bilgi transferi sağlanacak, bu yatırımla yüksek katma değerli ürünler ülkemizin üretim gücüne katkı sağlayacak. Fabrikamız için 2019 yılında tesis güvenlik belgemizi ve kuruluş iznimizi aldık. Halihazırda 9mm tabanca, tüfek ve makinalı tabanca, 22LR yivli av tüfeği ve 357 inç toplu tabanca üretim iznimiz bulunmakta ve ürünler üretim bandından dünyanın dört bir yanına gönderiliyor.”
Konya-Beyşehir-Huğlu-Üzümlü Savunma Havacılık ve Silah Mühimmat ekosisteminin Türkiye’de önemli bir konumda bulunduğunu söyleyen Çeler, en fazla savunma ihracatı yapan iller arasında 4’üncü sırada yer aldığının altını çizdi.
KÜRESEL ÖLCEKTE İLK ÜÇTE
Konya ekosisteminin Türkiye savunma ihracatının yaklaşık %3’ünü gerçekleştirdiğini hatırlatan Çeler, “Sahip olduğu fiziki, teknik, eğitim altyapısı ve nitelikli işgücü ile önemli bir potansiyel taşıyor. Bu potansiyelin en büyük göstergelerinden birisi ise ASELSAN Konya silah sistemleri tesisinin Konya Teknoloji Endüstri Bölgesi’nde 2018’de faaliyet başlamasıdır. Derya Arms da bu tesisin ortaklarından birisi. Diğer taraftan, Derya Arms olarak Beyşehir OSB’de 13.000 m2+10.000 m2 alan üzerine kurulu fabrikamız ve Konya OSB’de 35.000 m2+25.000 m2 yeni üretim tesisimiz, yaklaşık 250 çalışanımız, çok sayıda marka tescil ve faydalı modelimiz, Derya Store -Outdor kıyafet mağazamız, ürünlerimizin % 95’ini 85’ten fazla ülkeye ihraç etme başarımız, bünyemizde 50 metre uzunluğunda poligonumuz, ASELSAN Konya Silah Sistemleri Tesisi ortaklığımızla 2020 yılı Türkiye ‘Savunma ve Havacılık Sanayi Sektörü’ ihracatçı listesinde ilk binde yer almaktan gurur duyuyoruz. 2023 Trade Map verilerine göre GTIP 93 (silah mühimmat) kırılımında dünyada verilere yansıyan yaklaşık 24.8 milyar dolarlık ticaret hacmi bulunmakta ve ABD 5.7 milyar dolarla ilk sırada yer alırken, İtalya 2.1 milyar dolarla ikinci ve Türkiye yaklaşık 1.7 milyar dolarlık ihracatla bu alanda küresel ölçekte ilk üçte yer alıyor” cümlelerine yer verdi.
85’TEN FAZLA ÜLKEYE İHRAÇ EDİLİYOR
Hedef pazarlarından bahseden Çeler, sözlerini şöyle sonlandırdı: “Günlük bin adet üretim yapabilecek kapasitemizi, yurt içinde Makine Kimya Endüstrisinde (MKE) DY9 ve Melik 9mm Tabanca ve 22 lever action yivli av tüfeğini satışa sunduk. Üretim bandımızdan çıkan ürünlerimizi başta Amerika Olmak üzere 85’ten fazla ülkeye ihraç ediyoruz. Gelecekte dünya markası olabilmek ve Amerika’da yerli firmalar ile rekabet etmek için Florida Eyaletinde DERYA USA fabrika kurarak Amerika’da üretim yapıyoruz. Üretilen ürünler Amerika menşe ile satışa sunuluyor. Avrupa’da depo yatırımları yaparak Avrupa Birliği ülkelerine merkezi depomuzdan hızlı sevkiyat yapmayı hedefliyoruz.”
Kaynak: Sanayi Gazetesi