Bilindiği üzere OSB’nin onaylı parselasyon planında yer alan sanayi parselleri ile hizmet ve destek alanındaki toplam parsellerin 1/2’sinin işyeri açma ve çalışma ruhsatı alması hâlinde, genel kurul oluşum süreci başlamaktadır. Bu doğrultuda müteşebbis heyet, genel kurul oluşum sürecine ilişkin doluluk oranının tespitini yapmakta ve en geç bir hafta içinde Bakanlığa durumu bildirmektedir. Ayrıca yönetim kurulu, parsellerin 1/2’sinin işyeri açma ve çalışma ruhsatı alması hâlinde, belgelerin birer suretini Bakanlığa göndermektedir.
Belgelerin tamamlanmasını izleyen 15 gün içinde Bakanlık ilk genel kurulu toplaması talimatını müteşebbis heyete göndermekte, müteşebbis heyet ise ilk genel kurulu, Bakanlık talimatının tebliği tarihini takip eden 6 ay içinde toplama mecburiyetindedir.
Genel kurul toplantılarına katılım hakkı ve oy hakkı ise OSB uygulama yönetmeliğinin m. 11/f.9’da “Genel kurul toplantıları yapı kullanma izni almış olan katılımcıların katılımı ile gerçekleştirilir. Genel kurul toplantısında kararlar, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır.” hükmü uyarınca sadece yapı kullanma izni almış üyelere verilmiştir. Madde hükmü açık olmasına rağmen uygulamada “yapı kayıt belgesi” edinmiş üyelerin genel kurul toplantılarına davet edilip edilmeyeceği ve oy kullanıp kullanamayacakları hususunda uyuşmazlık yaşanmaktadır.
Yapı kayıt belgesi, İmar Kanunu’na 11.05.2018 tarihinde eklenen geçici m. 6 ile Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla 31.12.2017 tarihinde önce yapılmış yapılar için verilmiş bir hakkın kullanımına ilişkindir. Öncelikle belirtmek gerekir ki yapı kayıt belgesi geçicidir ve kanun hükmü uyarınca yapının yeniden yapılmasına veya kentsel dönüşüm uygulamasına kadar geçerlidir. Bu kapsamda yine yapı kayıt belgesi neticesinde alınan tüm alt ve üst yapı hizmetleri de geçici niteliktedir.
OSB’lerde yapı kullanım izinleri ise OSB uygulama yönetmeliği m. 42 uyarınca “yapı kullanma izni 3194 sayılı İmar Kanunu ile ilgili yönetmeliklerde belirtilen hususlar çerçevesinde; işyeri açma ve çalışma ruhsatı ise 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun ve bu Kanun kapsamında çıkarılan ilgili mevzuatta belirtilen hususlar çerçevesinde OSB tarafından verilir ve denetlenir.” Dolayısıyla yapı kullanma izni alınması hem İmar Kanunu hem de osb mevzuatına ilişkin şartların sağlanmasına bağlandığından çok daha sıkı kural ve yükümlülüklere tabidir. Bu doğrultuda esasen imar mevzuatına aykırılıkların giderilmesine kadar geçen süre için getirilen istisnai ve geçici kullanım izni olan yapı kayıt belgesinin, yapı kullanım iznine eşdeğer nitelikte olduğunu düşünmek hem kanunun ruhuna hem de kanun koyucunun iradesine aykırılık oluşturacaktır. Peki yapı kayıt belgesine sahip üye tarafından OSB genel kurul toplantısına katılım sağlanması ve oy kullanılması halinde genel kurul kararlarının geçerliliği nasıl etkilenecektir? Bu sorunun yanıtı bulmak ise yukarıda anlattıklarımız kadar basit değildir. Öncelikle belirtmek gerekir ki bu yolla alınan OSB genel kurul kararlarının geçerliliğinin etkileneceği açıktır. Bu yolla oy hakkı bulunmayan kimselerin oy vererek, OSB’nin en üst organı olan genel kurul iradesini etkileyebileceği ortadadır. Bu durumda ise OSB uygulama yönetmeliğinin m. 22/f.1 “ kanun, yönetmelik, kuruluş protokolü ve ana sözleşmede belirtilen hususlar ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiasıyla genel kurul kararları aleyhine, toplantı tarihinden itibaren 3 ay içinde, OSB’nin bulunduğu yerdeki ilgili mahkemeye başvurabilir:” hükmü uyarınca kanun, yönetmelik ve anasözleşmeye aykırılık sebebiyle genel kurul kararlarının iptali için dava yoluna gidilebilecektir. Ayrıca belirtmek gerekir ki yapı kayıt belgesine sahip üyenin izleyici olarak genel kurul toplantısına katılma hakkı mevcut olup; genel kurul kararlarının iptalinin istenebilmesi için ancak bu üyenin genel kurul gündemi uyarınca yapılan oylamalara katılarak oy kullanmış olması gerekmektedir.